MatroosDuck schreef:`Donald Duck heeft een karakterprobleem. Hij is hard en gierig, iemand van twaalf ambachten en dertien ongelukken die zijn steeds terugkerende frustraties in tomeloze agressie omzet... Hoe komt het dat zijn partner zijn partner niet is, zijn kinderen zijn kinderen niet zijn, en zijn vader zijn vader niet is? En wat heeft dit alles te maken met de mogelijk verborgen oorsprong van maker Walt Disney, en met zijn vroegste jeugd?' [...] Zo besteedt van Ginneken aandacht aan het gerucht dat Walt Disney oorspronkelijk afkomstig zou zijn uit Spanje en op jonge leeftijd geadopteerd werd door een Amerikaans stel -- een mogelijkheid die hem kennelijk bezighield, en waarnaar hij in het geheim onderzoek liet doen. Welke invloed had dit op Donald Duck?
Donald Duck: Overspannen driftkop
De sacherijnige eend Donald Duck is een eend van twaalf ambachten, dertien ongelukken, die zijn frustraties meteen omzet in agressie. Hij weet verdomd goed dat hij eigenlijk een enorme loser is. En dat hij bovendien nooit zal worden zoals zijn drie neefjes, die slimmer zijn dan hij en bovendien de eeuwige jeugd lijken te hebben.
Of het ooit nog goed komt met Donald is de vraag. Volgens Van Ginneken zou Donald zichzelf een plezier zou doen wanneer hij de doelen in zijn leven iets naar beneden zou bijstellen. Doe maar gewoon, da’s gek genoeg.
Donald probeert het in zijn avonturen opvallend vaak aan te leggen met Spaanse schonen. Dat komt vermoedelijk omdat Walt Disney in een Spaans dorpje werd geboren uit de schoot van een beeldschone wasvrouw, die haar zoon later in Chicago ter adoptie aanbood. Walt wist daar eigenlijk niets van, maar zodra hij er lucht van kreeg is hij fanatiek naar zijn oorsprong gaan zoeken.
Zijn as zou tenslotte begraven zijn onder het grasveld van een privé-terrein, maar niemand wist op welke plaats precies. Volgens oude bekenden als Ward Kimball en Ken Annakin was zijn lichaam echter in feite met een nieuwe techniek ingevroren die op dat moment in Californië in de mode kwam (Mosley, p. 281-283).
Omdat er vooralsnog zo veel op mondelinge doorgave berust, valt niet helemaal uit te sluiten dat het allemaal een urban legend of broodje-aap-verhaal is, zoals er wel meer zijn. Juist over bekende personen en merken als Disney (zie mijn boek Brein-bevingen, over het hardnekkige gerucht dat er kinderen in de pretparken ontvoerd worden). Volgens mijn analyse krijgen dergelijke verhalen vooral een kans, als een instelling zijn eigen geloofwaardigheid ondermijnt door een al te grote en permanent controle op de beeldvorming te willen uitoefenen.
MatroosDuck schreef:In Striphelden op de divan schetst Jaap van Ginneken de psyche van Asterix, Babar, Donald, Kuifje en Superman én hun makers. De striphelden hebben identiteitsproblemen en karakterfouten: verborgen obsessies, complexen en neurosen waarvoor ze eigenlijk in therapie zouden moeten gaan. In hun avonturen blijken de psychische conflicten van hun makers door te klinken, vaak zonder dat die dat zelf bedoelden of begrepen.
MatroosDuck schreef:Dit boek leest soms als een detective, maar ook als een psychologische biografie van de bedenkers van de bekendste striphelden. Het is bestemd voor een breed publiek van geïnteresseerden, uiteenlopend van iedereen die ooit van strips genoot tot iedereen die wel eens met een psycholoog te maken krijgt.
MatroosDuck schreef:Jaap van Ginneken is zelfstandig psycholoog en adviseur, en tevens verbonden aan de afdeling Communicatiewetenschap van de Universiteit van Amsterdam. Vanaf jonge leeftijd is hij al gefascineerd door strips.
Ui schreef:Om even het lage niveau te benadrukken: even later gaat Van Ginneken ook nog in op het zogenaamde ingevroren lichaam van Walt Disney, op blz. 79:Zijn as zou tenslotte begraven zijn onder het grasveld van een privé-terrein, maar niemand wist op welke plaats precies. Volgens oude bekenden als Ward Kimball en Ken Annakin was zijn lichaam echter in feite met een nieuwe techniek ingevroren die op dat moment in Californië in de mode kwam (Mosley, p. 281-283).
Heer Bommel: Vunzige pedofiel
De welbespraakte held in de verhalen van Marten Toonder wordt gepresenteerd als een deftige heer van stand. Maar ondertussen vermoedt Van Ginneken dat Olie B. Bommel in werkelijkheid een onbetrouwbare dandy is met vunzige bijbedoelingen, een lichte neiging tot pedofilie. Bommel beleeft zijn avonturen steeds in gezelschap van een raar poesje (Tom Poes), dat nooit een broekje aan heeft. Een beetje schunnig. Opmerkelijk is ook dat Bommel aan het einde van de reeks verliefd wordt op zijn buurvrouw, de kortgerokte Doddeltje. Hier wordt eigenlijk Tom Poes in een andere gedaante opgevoerd, dit keer met een jurkje. Er zit iets in van travestie, als je begrijpt wat wij bedoelen….
Oom Paspasu schreef:Van Ginneken steekt hier de draak met zijn eigen vakgebied en dat is alleen maar goed. Jammer is alleen dat hij dit doet met weinig respect voor de stripfiguren en hun makers.
Oom Paspasu schreef:Er moet wel onderscheid worden gemaakt tussen een psycholoog, een wetenschapper, en een psychiater, een arts. Een arts, zoals ook de chirurg, draagt verantwoordelijkheid voor zijn patiënten (en voor de goede naam van de zorginstelling).
Je zou haast denken dat de psychologie een pseudowetenschap is, waar ‘harde feiten’ net zo stabiel zijn als de euro en voor velen net zo geloofwaardig als een bankdirecteur. Het verschil met bijvoorbeeld de natuurkunde zou niet groter kunnen zijn, want daar kun je theorieën en effecten tenminste vertrouwen dat ze altijd blijven bestaan. Niemand hoeft zich zorgen te maken dat kerncentrales morgen niet meer werken, omdat E=MC2 plotseling aan het decline effect ten onder is gegaan.
Ter verdediging van de psychologie: mensen zijn, met al hun veranderingen en individualiteit, ook een stuk ingewikkelder dan atomen. Als was het maar omdat ze uit miljarden en miljarden en miljarden … van die dingen bestaan.
[...] Een bekende grap onder psychologen is “Als het brein zo simpel was dat wij het konden begrijpen, waren we zelf zo simpel dat we dat niet konden.” Ik heb dat lang een somberstemmend idee gevonden, maar nu niet meer. Zolang de psychologie zich committeert aan dezelfde wetenschappelijke spelregels als de natuurkunde, blijft herhalen, opnieuw proberen, nieuwe ideeën blijft omarmen, zal de zoektocht naar wie we zijn waardevol genoeg zijn. De reis alleen al is de moeite van het ondernemen waard. En wie weet wat voor wonderen we nog kunnen ontdekken.
Oom Paspasu schreef:Een wetenschapper draagt verantwoordelijkheid voor zijn onderzoek en argumentatie, maar omdat de universiteit een commercieel bedrijf is en nieuwe kennis móet produceren, gaat er daar vaak wat mee mis. Wanneer een wetenschapper een dergelijk boek schrijft, lijkt het mij dat hij dit aan de kaak wil stellen. Zal ik het aan Van Ginneken vragen?
Ui schreef:Een psychiater, is dat geen arts?
Ui schreef:Is de universiteit een commercieel bedrijf? (snik)]
Ui schreef:Je kunt Van Ginneken van alles vragen.
Oom Paspasu schreef:Ui schreef:Is de universiteit een commercieel bedrijf? (snik)]
Ja. (huil, huil)
Oom Paspasu schreef:Ui schreef:Je kunt Van Ginneken van alles vragen.
Ik wil hem niet vragen om uit te leggen waarom het toch zo goed is dat hij stripfiguren en hun makers zo beledigd. Ik wil alleen weten waarom hij dit boek geschreven heeft om onze discussie te beslissen:
1) Als serieuze analyse.
2) Om grappig te zijn, zonder iets over de psychologie te willen zeggen.
3) Om psychologen na te laten denken over hun eigen onderzoek en argumentatie (en daarnaast ook grappig te zijn).
Zelfs voor de sceptici valt er op deze ontdekkingsreis namelijk van alles te beleven. Dit boekje kan namelijk ook worden gezien als een speelse confrontatie met de psychologie en de semiologie of betekenisleer, voor een algemeen publiek, voor beginnende studenten, maar ook voor ervarener professionals.
Maar ondertussen flitst door mijn hoofd dat ik weet dat achter deze succesvolle stripfiguren juist grote persoonlijke drama's schuilgaan. De verwonding van hun makers, als wees of als vreemdeling, schemert bij nader inzien heel emotioneel door in deze avonturen. De eerste oerverhalen hebben zo allemaal een verborgen lading, waarvan de schrijvers en tekenaars zich destijds vaak slechts half bewust waren, maar die latere biografen - vaak in fasen - aan het licht hebben gebracht.
De eerste oerverhalen hebben zo allemaal een verborgen lading, waarvan de schrijvers en tekenaars zich destijds vaak slechts half bewust waren, maar die latere biografen - vaak in fasen - aan het licht hebben gebracht.
Oom Paspasu schreef:Uit Uis reacties blijkt wel wat een wantrouwen dit boek oproept over de onderzoeken en argumentatie die psychologen kunnen hanteren.
Keer terug naar Albums en boeken
Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 12 gasten