Bijbelvertalingen

Het vervolg van <U>Andere striptitels</U> op McDuck.nl

Re: Bijbelvertalingen

Berichtdoor Oom Paspasu » ma jan 04, 2016 9:18 pm

Meer kritiek op de Naardense Bijbel

Opvallend aan de Naardense Bijbel is het gebruik van werkwoordstijden. Oussoren vertaalt het Hebreeuwse imperfectum consecutivum en de Griekse aoristus met de Nederlandse tegenwoordige tijd, met het doel de tekst in een “praesens historicum” te zetten, oftewel de tegenwoordige tijd als verteltijd. Dit is mogelijk in het Nederlands, ik ken het voornamelijk van korte Western-romans van G.F. Unger (in Nederland gepubliceerd in de Winchester 44 en zeker aan te raden), maar Oussorens keuze heeft onder andere te maken met een verwarring tussen het imperfectum en het imperfectum consecutivum (zie Van aanschijn tot zaaizaad, p.58).

Dat alleen het imperfectum consecutivum en de aoristus met de tegenwoordige tijd worden vertaald, valt erg op wanneer in Daniël 2:4-5 men overgaat van het Hebreeuws op het Aramees:
Naardense Bijbel schreef:Dan spreken de chaldeeën de koning toe
in het Aramees: (...)
De koning antwoordde
en zei tot de chaldeeën: (…)

(Ironisch is dat nu juist het Bijbels Aramees een participium functionerend als tegenwoordige tijd gebruikt (ענה ‘ānē en אמר 'āmar), als inleiding van de directe rede. Het Nederlands kent een dergelijk gebruik niet en dit moet dus gelijk vertaald worden aan de verteltijd.)

Hoewel de bronteksten niet in de tegenwoordige tijd staan, is een vertaling in de tegenwoordige tijd wel mogelijk. Het is echter niet mogelijk enkel een bepaalde tijdsvorm te zo te vertalen, aangezien het Nederlands consecutio temporum kent. Voorbeeld (1 Sam. 28:6):
Naardense Bijbel schreef:Saul vraagt raad bij de Ene,
maar de Ene heeft hem niet geantwoord,-
niet door dromen, niet door oeriem
en niet door profeten.

Nogal wiedes dat Saul nog geen antwoord heeft gekregen. In de vertaling is "De Ene heeft hem niet geantwoord" voortijdig aan "Saul vraagt raad bij de Ene". Goed Nederlands is: “Saul vroeg raad bij de Ene, maar de Ene antwoordde hem niet” of “Saul vraagt raad bij de Ene, maar de Ene antwoordt hem niet.”

Voor het Hebreeuws maakt de Naardense Bijbel een onderscheid tussen het imperfectum consecutivum en het perfectum. Het lijkt misschien goed een onderscheid dat in het Hebreeuws wordt gemaakt ook in de vertaling weer te geven, maar dat is niet altijd zo.

Talen bestaan uit verschillende elementen die betekenis krijgen door de relatie tussen die elementen. Er bestaan drie soorten relaties, die ik met fonologische voorbeelden uit het Nederlands zal verduidelijken:
-Contrastieve distributie: “Doen” verschilt van “toen” en betekent daardoor iets anders.
-Complementaire distributie: In het woord “lepel” wordt de eerste /l/ anders uitgesproken dan de laatste, maar deze fonetisch verschillende klanken komen altijd in verschillende posities voor en kunnen geen betekenisonderscheid opleveren. In het Nederlands zijn dit twee allofonen van één foneem.
-Vrije variatie: Het woord “gaan” wordt door sommigen met een harde, door anderen met een zachte g uitgesproken, maar de betekenis verandert niet.

Het Hebreeuwse imperfectum consecutivum en het perfectum bevinden zich in complementaire distributie. De eerste komt altijd aan het begin van de zin voor, de tweede juist niet aan het begin van de zin. Wanneer voor focuspositionering van een ander zinselement of voor negatie de zin niet met het werkwoord begint, moet men dus het perfectum gebruiken. In het bovenstaande voorbeeld uit 1 Sam. 28:6 is de eerste vorm een imperfectum consecutivum, die aan het begin van de zin staat, de tweede een perfectum die vooraf wordt gegaan door de ontkenning לא lo. Beide tijden betekenen hetzelfde.
Voor de toekomende tijd en (meestal habituele) modaliteit is er een zelfde complementaire distributie tussen het imperfectum en perfectum consecutivum.

Is dit vreemd, een complementaire distributie tussen werkwoordstijden? Voor mij niet, ik ken het ook uit de latere taalvormen van het Akkadisch.

In het Nederlands kennen we bij het bepaalde lidwoord een complementaire distributie: “de” en “het” betekenen hetzelfde, maar komen in verschillende contexten voor. Er bestaat wel een betekenisonderscheid tussen “de”/”het” en “een”. Het Engels kent daarentegen maar één bepaald lidwoord “the” (overigens is er in de uitspraak wel degelijk een complementaire distributie tussen “the” voor woorden beginnend met klinkers en medeklinkers). Het zou onzinnig zijn de zin “De man is in het huis” te vertalen met “The man is in it house”.
Oom Paspasu
Member
 
Berichten: 24
Geregistreerd: di feb 12, 2013 1:14 am

Vorige

Keer terug naar Strips en boeken

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 3 gasten

cron