Geloven 3.0

[Daniel73]

Staat de drie-eenheid echt niet in de Bijbel? In de apocriefe Nag Hammadi wordt wel naar drie-eenheid verwezen. Naar Vader-Moeder-Zoon, en dat zou dan Vader-Heilige Geest-Zoon geworden zijn. De Heilige Geest zou vrouwelijk zijn geweest zijn, wat via vertaling mannelijk is geworden. Maar dit is even vaag als wat ik schreef over christos en kracht, in de zin dat het evengoed een interpretatie van een uitlegger kan zijn. Ik weet bitter weinig van de oorspronkelijke talen.

Het is er later in haken bijgevoegd, toen ze bedacht hadden dat God drie-enig was en dat dit veel zou verklaren, geloof ik.

Waar kan ik de drie-enigheid vinden in de Bijbel?
Een aanpassing die ken ik is dat men Christus Jezus en Jezus Christus beide heeft vertaald als Jezus Christus. In de Nieuwe Bijbelvertaling is dit wel verschillend. Bijvoorbeeld in 'Filippenzen 1'.

Hoe dan ook, mensen zijn vreselijk gemarteld op manieren die ik amper kan omschrijven zo vreselijk. Jezus is er wat dat betreft, zoals te lezen in de Bijbel, relatief mild vanaf gekomen. Zijn z'n nagels uitgetrokken bijvoorbeeld? Is hij op een gloeiend hete ijzeren stoel geplaatst? Een aantal christenen hebben dat wel doorstaan, in het Romeinse rijk. Die hebben erger geleden dan Jezus in het kruisigingsverhaal.

Maar door God verlaten worden schijnt nog erger te zijn dan wat-dan-ook.

Door god verlaten worden is voor mij als gelovige erger dan wat-dan-ook. Daar kan ik in meegaan. Ik heb dat zelf geproefd. Kun je nagaan als een gelovige daarbij ook nog lichamelijk gemarteld word, van kruisiging tot erger.
Jezus voelde zich verlaten. Maar ik heb de indruk dat de christenen die zich "in naam van Jezus Christus" lieten martelen, zich sterker in hun geloof konden tonen dan Jezus. Want Jezus gaf zich wel vrij gauw gewonnen, door god een verwijt te maken. Hoezo was Jezus door god verlaten? Als Jezus het gezag gaat uitdagen en een tempel aanvalt, is het flauw om dan nog een verwijt naar god te maken. Vind ik. Jezus heeft god uitgedaagd. De manier hoe Jezus zich bij Jeruzalem liet binnenhalen was al dodelijk. De priesters en Romeinen zaten niet op oproerkraaiers te wachten, en al zeker niet als het druk was in Jeruzalem. Wat Jezus deed was samenscholing toestaan en dat hoef je nu ook niet zomaar te wagen, in Nederland.


Marcus 11,1-11

Toen ze Jeruzalem naderden en in de buurt waren van Betfage en Betanië bij de Olijfberg, stuurde hij twee van zijn leerlingen vooruit. Hij zei tegen hen: ‘Ga naar het dorp dat daar ligt. Zodra jullie er binnenkomen, zul je daar een ezelsveulen vastgebonden zien staan, dat nog nooit door iemand bereden is; maak het los en breng het hier. En als iemand jullie vraagt waarom jullie dat doen, zeg dan: “De Heer heeft het nodig, hij zal het meteen weer terugsturen.”’ Ze gingen op weg en vonden een veulen dat buiten op straat bij een deur was vastgebonden en ze maakten het los. Er stonden een paar mensen die vroegen: ‘Waarom maken jullie dat veulen los?’ Ze zeiden wat Jezus hun had opgedragen te zeggen en de mensen lieten hen begaan. Ze brachten het veulen naar Jezus en legden hun mantels op het dier en hij ging erop zitten. Velen spreidden hun mantels uit op de weg, anderen spreidden takken met bladeren uit, die ze in het veld afhakten. Allen die voor hem uit liepen of achter hem aan kwamen, riepen luidkeels:
‘Hosanna!
Gezegend hij die komt in de naam van de Heer.
Gezegend het komende koninkrijk van onze vader David.
Hosanna in de hemel!’
Hij trok Jeruzalem in en ging naar de tempel. Nadat hij alles in ogenschouw had genomen, ging hij – want het was al laat geworden – met de twaalf terug naar Betanië.

Dit lijkt op een demonstratie. Waar waren de Romeinen en de priesters? Hoe heeft Jezus dit overleefd? Dat is al een wonder.

Ik heb begrepen dat Jezus overtuigd was dat het "koninkrijk" binnen korte tijd zou komen, en dat het hem en zijn volgelingen ontzettend tegenviel toen dat koninkrijk niet kwam. Toen voelde hij zich verlaten. Jezus heeft diverse malen beloofd aan zijn gehoor dat het koninkrijk tijdens hun leven zou komen. Die belofte is hij niet nagekomen, want ze zijn allemaal dood. Paulus heeft daarna ook verkondigd dat het koninkrijk spoedig zou komen, maar die is er gaandeweg vaag over geworden. Volgelingen hadden er moeite mee dat er toch mensen overleden in de tussentijd. De voorspelling is toen op de lange baan geschoven. Er zou eerst nog een moeilijke tijd aanbreken, en die moeilijke tijd wordt tot op de dag van vandaag voortgerekt.
Er zijn gelovigen geweest die er oprecht van overtuigd waren dat bv. in 1914 of anders 1975 het koninkrijk zou komen, en ze hadden de grootste moeite toen ook die jaren voorbij streken. Eerst zou het in 1914 gebeuren, daarna zou het gebeuren tijdens het leven van de mensen die in/na 1914 geboren waren, en nu ook die bijna zijn uitgestorven, zal het toch weer wat langer duren. Zo blijf je in verwachtingsvolle vreugde leven. Jezus, Paulus, etc. verwachtten een koninkrijk van god zo graag, dat ze misschien wat te enhousiast zijn geweest. God laat zich blijkbaar ook niet door zoon Jezus dwingen, mocht er überhaupt een koninkrijk komen.

Mij is ooit als kind verteld dat er iets was wat Jezus desondanks zijn goedheid toch fout had gedaan, en dat hij daardoor de woede van god over zich had geroepen. Hij zou daarom verlaten zijn. Dit schrijf ik uit herinnering. Ik meen dat het om de uitzonderlinge woede-aanval ging, in de tempel. Ik ben verrast om te ontdekken dat Jezus daarnaast ook boos werd op een vijgenboom. En zelfs al zou die woede tegen de vijgenboom symbolisch uitgelegd kunnen worden, blijft het een agressief beeld dat niet bij iedereen aanslaat.
Als god vijgenbomen vernietigt, zoals in het Oude Testament, dan is dat voor mij nog te volgen. Maar als Jezus zich in de plaats van god gaat stellen, heb ik daar als volgeling moeite mee. Men kan dan gaan beweren dat Jezus eigenlijk één met god is, maar dat hoor ik over meer mensen en heiligen. Bovendien is het dan vreemd dat Jezus door god verlaten wordt, terwijl hij het zelf is. Dan zou de kruisiging een toneelstukje zijn dat buiten de mensen om gaat. Dat zou voor mij dan gaan neigen naar het verketterde docetisme, waar Christus lacht om Jezus aan het kruis.

Maarrr... let wel, dit is wat ik er zo over "uitleg". Dit is het vakterrein van theologen en historici. Ik kan in mijn arrogantie alleen in eigen woorden weergeven (en dus vervormen) wat ik heb vernomen. Alles wat ik erover schrijf is onder het voorbehoud dat ik een onwetende ben. Alles wat ik schrijf is in vraagvorm. Want als ik zou weten zou ik niet zoveel woorden nodig hebben.

Zit een dominee hierop te wachten? Mensen die zelf van alles opzoeken en interpreteren? (Paranoïa.)

Er zijn veel soorten dominees. Diegene die jij hebt gesproken zou het denk ik wel zien zitten, of niet?

Ik denk dat de dominee die ik gesproken wel open zal staan voor vragen, maar dat hij zich af zal vragen wat ik ermee wil. Wat ik nu doe is dwalen door geschriften en daar komt geen einde aan. Als ik elke keer aan een dominee om advies en raad zou vragen, zou ik 24 uur per dag dominees nodig hebben. Er zouden geen dominees genoeg zijn om mijn twijfels weg te nemen. Uiteindelijk gaat het om geloven.

Voor mijzelf is het persoonlijk onderzoeken een manier om dichterbij zowel god als mezelf te komen. Apocriefen laten zien dat er veel meer mensen bezig waren met Jezus en Christus. Zelfs al zouden het stuk voor stuk vervalsingen zijn, dan nóg is daaraan te zien hoe invloedrijk en populair de figuur Jezus was voor zijn volgelingen. Er zijn toch op z'n minst mensen geweest die de moeite hebben genomen om daar verhalen over te schrijven.

Zelfs al zou Jezus van A tot Z verzonnen zijn, dan nóg is hij in de geest een inspiratie voor velen geweest. Jezus heeft mensen geraakt.
En ik denk zelf dat dit het ware geloven is. Maarrrr dat geldt alleen voor mijzelf. Want het is mijn manier van geloven.
Ik zou prima kunnen leven met een Jezus die ook fouten maakt. Dat brengt de figuur Jezus binnen mijn menselijke terrein. Met een "Goddelijke Jezus" heb ik weinig, want dan zoek ik liever zonder omhaal naar god "onze vader" zelf.

Wat me opvalt is dat Jezus in de Bijbel met zijn volgelingen spreekt over "jullie vader" en "onze vader". Dit wordt door volgelingen vaak uitgelegd als "Jezus's vader", maar dan had er volgens mij "Jezus's vader in de hemel" moeten staan. Volgens mij geeft Jezus met de bewoordingen "jullie/onze vader" te kennen dat we allemaal kinderen van god zijn, evenals hijzelf. Dit is hoe ik Jezus plaats, als een van de kinderen van god. Met als slag om de arm dat ik meer vragen dan antwoorden heb.

- - - - - - - - - - - -

Matteüs 6:7-14

Bij het bidden moeten jullie niet eindeloos voortprevelen zoals de heidenen, die denken dat ze door hun overvloed aan woorden verhoord zullen worden. Doe hen niet na! Jullie Vader weet immers wat jullie nodig hebben, nog vóór jullie het hem vragen. Bid daarom als volgt:
Onze Vader in de hemel,
laat uw naam geheiligd worden,
laat uw koninkrijk komen
en uw wil gedaan worden
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons vandaag het brood
dat wij nodig hebben.
Vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij hebben vergeven
wie ons iets schuldig was.
En breng ons niet in beproeving,
maar red ons uit de greep van het kwaad.
Want als jullie anderen hun misstappen vergeven, zal jullie hemelse Vader ook jullie vergeven. Maar als je anderen niet vergeeft, zal jullie Vader jullie je misstappen evenmin vergeven.

(6:13) van het kwaad – Andere handschriften lezen: ‘van het kwaad. Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid. Amen’.

citaten: http://www.biblija.net/biblija.cgi?lang=nl (NBV)

Interessant... "niet eindeloos voortprevelen". Precies hetgene wat ik wel doe.

[dronken grotbewoner]

zoekend naar trefwoorden "onze vader"...

- - - - - - - - - -

Genesis 19:30-38

Omdat Lot niet in Soar durfde te blijven, verliet hij die plaats en ging in de bergen wonen, samen met zijn twee dochters. Daar woonden ze met elkaar in een grot. Op een dag zei de oudste dochter tegen de jongste: ‘Onze vader is al oud, en er is in dit gebied nergens meer een man die met ons kan doen wat op de hele wereld de gewoonte is. Laten we daarom onze vader dronken voeren en met hem slapen; dan kunnen we kinderen krijgen van onze vader.’ Nog diezelfde nacht gaven ze hun vader wijn te drinken, en de oudste sliep met haar vader, zonder dat hij er ook maar iets van merkte dat ze bij hem kwam en weer wegging. De volgende morgen zei de oudste tegen de jongste: ‘De afgelopen nacht heb ik met mijn vader geslapen. Laten we hem ook vannacht weer dronken voeren, en dit keer moet jij met hem slapen; dan kunnen we allebei kinderen krijgen van onze vader.’ Ook die nacht gaven ze hun vader wijn te drinken, en ditmaal sliep de jongste met hem, zonder dat hij er ook maar iets van merkte dat ze bij hem kwam en weer wegging. Zo werden Lots beide dochters zwanger van hun vader. De oudste bracht een zoon ter wereld die ze Moab noemde. Hij werd de stamvader van de huidige Moabieten. Ook de jongste bracht een zoon ter wereld, die ze Ben-Ammi noemde. Hij werd de stamvader van de huidige Ammonieten.

(19:36-37) van hun vader [...] Moab – In het Hebreeuws is er een woordspel tussen me-’avihen, ‘van hun vader’, en de naam mo’av, ‘Moab’.
(19:38) Ben-Ammi – Ben-Ammi kan worden vertaald als ‘zoon van mijn volk’ of ‘zoon van mijn verwant’.

- - - - - - - - - -

[Daniel73]

Honderd schapen: Verzamel ze allemaal.

canonieke evangeliën, in de Bijbel
- Matteüs 18:1-10,12-14 / 18:11 (Jezus-woorden)
- Lucas 15:1-10 (Jezus-woorden)

apocriefe evangeliën, Nag Hammadi
- Evangelie van Thomas 107 (Jezus-woorden)
- Evangelie der Waarheid


- - - - - - - - - -


Matteüs 18:1-10,12-14 (Nieuwe Bijbelvertaling)

1 Op dat moment kwamen de leerlingen Jezus vragen: ‘Wie is eigenlijk de grootste in het koninkrijk van de hemel?’ 2 Hij riep een kind bij zich, zette het in hun midden neer 3 en zei: ‘Ik verzeker jullie: als je niet verandert en wordt als een kind, dan zul je het koninkrijk van de hemel zeker niet binnengaan. 4 Wie zichzelf vernedert en wordt als dit kind, die is de grootste in het koninkrijk van de hemel. 5 En wie in mijn naam één zo’n kind bij zich opneemt, neemt mij op. 6 Wie een van de geringen die in mij geloven van de goede weg afbrengt, die kan maar beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden en in de diepte verdrinken. 7 Wee de wereld met haar valstrikken. Het is onvermijdelijk dat er mensen ten val worden gebracht, maar wee de mens die de valstrik zet! 8 En als je hand of je voet je op de verkeerde weg brengt, hak hem dan af en werp hem weg: je kunt beter verminkt of kreupel het leven binnengaan dan in het bezit van twee handen of twee voeten in het eeuwigbrandend vuur geworpen worden. 9 Brengt je oog je op de verkeerde weg, ruk het dan uit en werp het weg: je kunt beter met één oog het leven binnengaan dan in het bezit van twee ogen in het vuur van de Gehenna geworpen worden.
10 Waak ervoor ook maar een van deze geringen te verachten. Want ik zeg jullie: hun engelen in de hemel aanschouwen onophoudelijk het gelaat van mijn hemelse Vader. 12 Wat denken jullie? Als iemand honderd schapen bezit en een daarvan dwaalt af, zal hij er dan niet negenennegentig in de bergen achterlaten en op weg gaan om het afgedwaalde dier te zoeken? 13 Als het hem lukt het te vinden, dan zal hij zich, dat verzeker ik jullie, over dat ene meer verheugen dan over de negenennegentig andere die niet afgedwaald waren. 14 Zo is het ook bij jullie Vader in de hemel: hij wil niet dat een van deze geringen verloren gaat. [...]'


Matteüs 18:11 (Nieuwe Bijbelvertaling, noot)

Andere handschriften hebben een extra vers:
[11] De Mensenzoon is gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was.


- - - - - - - - - -


Lucas 15:1-10 (Nieuwe Bijbelvertaling)

1 Alle tollenaars en zondaars kwamen hem opzoeken om naar hem te luisteren. 2 Maar zowel de Farizeeën als de schriftgeleerden zeiden morrend tegen elkaar: ‘Die man ontvangt zondaars en eet met hen.’ 3 Jezus vertelde hun toen deze gelijkenis: 4 ‘Als iemand van u honderd schapen heeft waarvan er één verloren is geraakt, laat hij dan niet de negenennegentig andere in de woestijn achter om naar het verdwaalde dier op zoek te gaan tot hij het gevonden heeft? 5 En als hij het gevonden heeft, legt hij het vol vreugde op zijn schouders 6 en gaat hij naar huis. Daar roept hij zijn vrienden en buren bijeen en zegt tegen hen: “Deel in mijn vreugde, want ik heb het schaap gevonden dat verdwaald was.” 7 Ik zeg u: zo zal er in de hemel meer vreugde zijn over één zondaar die tot inkeer komt dan over negenennegentig rechtvaardigen die geen inkeer nodig hebben.
8 En als een vrouw tien drachmen heeft en er één verliest, steekt ze toch de lamp aan, veegt het hele huis schoon en zoekt ze alles af tot ze het muntstuk gevonden heeft? 9 En als ze het gevonden heeft, roept ze haar vriendinnen en buren bijeen en zegt: “Deel in mijn vreugde, want ik heb de drachme gevonden die ik kwijt was.” 10 Zo, zeg ik u, heerst er ook vreugde onder de engelen van God over één zondaar die tot inkeer komt.’


- - - - - - - - - -


Evangelie van Thomas 107 (J. Slavenburg)

Jezus zei:
Het Koninkrijk is gelijk een herder
die honderd schapen had.
Eén ervan verdwaalde. Dat was de grootste.
Hij liet de negenennegentig achter
(en) zocht die ene, totdat hij hem vond.
Omdat hij zich veel moeite getroost had
zei hij tegen het schaap:
Ik heb je meer lief dan (de) negenennegentig.


Het Evangelie van Thomas 107 (A.F.J. Klijn)

Jezus zei: Het koninkrijk is gelijk aan een herder die honderd schapen had. Een van hen verdwaalde die de grootste was. Hij liet de negenennegentig achter, hij zocht naar de ene totdat hij die vond. Nadat hij zich alle moeite gegeven had, zei hij tegen het schaap: Ik heb je meer lief dan de negenennegentig.'


- - - - - - - - - -


Evangelie der Waarheid (J. Slavenburg)

Hij is de herder
die de negenennegentig schapen,
die niet waren verdwaald, achterliet
om het ene verdwaalde te gaan zoeken.
Hij verheugde zich toen hij het vond,
want negenennegentig is een getal
in de linkerhand,
waarop men het vasthoudt,
dat pas in z'n geheel
naar de rechter overgaat
wanneer het ene gevonden is. (*)
Zo trekt ook hij die de Ene nog ontbeert
- wat zeggen wil de voltallige rechterhand -
naar zich toe wat (hem) ontbreekt,
en neemt het van de linkerhand
en brengt (het) over op de rechter:
zo wordt zijn honderd rond. (*)
Het is het (getal)symbool
van Hem die in hun (tel)geluid is:
de Vader.


The Gospel of Truth, Robert M. Grant

He is the shepherd who left behind the ninety-nine sheep which had not strayed and went in search of that one which was lost. He rejoiced when he had found it. For ninety-nine is a number of the left hand, which holds it. The moment he finds the one, however, the whole number is transferred to the right hand. Thus it is with him who lacks the one, that is, the entire right hand which attracts that in which it is deficient, seizes it from the left side and transfers it to the right. In this way, then, the number becomes one hundred. This number signifies the Father.


Notities bij Evangelie der Waarheid, en vergelijking

For ninety-nine is a number of the left hand, which holds it. The moment he finds the one, however, the whole number is transferred to the right hand.

want negenennegentig is een getal
in de linkerhand,
waarop men het vasthoudt,
dat pas in z'n geheel
naar de rechter overgaat
wanneer het ene gevonden is.

Notitie van Slavenburg: Vanwege de duidelijkheid is de zinsvolgorde gewijzigd. Letterlijk: 'wanneer men het ene vindt, gaat het hele aantal over naar de (rechter)hand'. Dit is een beschrijving van de wijze van tellen van de Ouden, die er een uitgebreid systeem op na hielden waarmee ze met hand- en vingerstanden getallen konden uitbeelden. Afbeeldingen van dergelijke vingerstanden op Romeinse munten uit Alexandrië bevestigen dat dit telsysteem ook in Opper-Egypte bekend was. Op de linkerhand telde men de tientallen, op de rechter de honderdtallen. Als de eerste honderd nu wordt volgemaakt, wordt dit getal op de andere hand onthouden, dan gaat het in zijn geheel van de ongelukkige linkerhand over op de gelukkige rechter. Zo symboliseert het tellen van 99 naar 100 de overgang van onvolmaaktheid naar volmaaktheid. Aldus dient zich ook een diepere betekenis aan: wanneer het honderdste schaap gevonden is, brengt dat de gehele gemeenschap op een hoger niveau.

seizes it from the left side and transfers it to the right. In this way, then, the number becomes one hundred.

en neemt het van de linkerhand
en brengt (het) over op de rechter:
zo wordt zijn honderd rond.

Notitie van Slavenburg: Het ronde, met het bovenste kootje van de wijsvinger langs de top van de duim, was het teken van honderd en van de goddelijke volmaaktheid, de cirkel. Vgl. J.G. Lemoine, 'Les anciens Procédés de Calcul sur les Doigts en Orient', in: Revue des Études Islamiques (1932), p.1-60, met name p.25-30.


- - - - - - - - - -


bronnen:
- Nieuwe Bijbelvertaling http://www.biblija.net/biblija.cgi?lang=nl(Matteüs, Lucas)
- A.F.J. Klijn - De Aprocriefen van het Nieuwe Testament, 2006 (Thomas)
- Jacob Slavenburg, Willem Glaudemans - De Nag Hammadi-geschriften, 2005 (Thomas, Waarheid)
- Robert M. Grant http://www.gnosis.org/naghamm/got.html (Waarheid)


- - - - - - - - - -


Wikipedia-linken met informatie over schapen en bronnen:
http://en.wikipedia.org/wiki/Parables_of_Jesus
http://en.wikipedia.org/wiki/Parable_of_the_Lost_Sheep
http://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Matthew
http://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Luke
http://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Thomas
http://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Truth
http://nl.wikipedia.org/wiki/Evangelie_naar_Matte%C3%BCs
http://nl.wikipedia.org/wiki/Evangelie_naar_Lucas
http://nl.wikipedia.org/wiki/Evangelie_van_Thomas
http://en.wikipedia.org/wiki/Parables_of_Jesus

[Daniel73]

Van vijgenbomen naar schapen naar kinderen...

1 Op dat moment kwamen de leerlingen Jezus vragen: ‘Wie is eigenlijk de grootste in het koninkrijk van de hemel?’ 2 Hij riep een kind bij zich, zette het in hun midden neer 3 en zei: ‘Ik verzeker jullie: als je niet verandert en wordt als een kind, dan zul je het koninkrijk van de hemel zeker niet binnengaan. 4 Wie zichzelf vernedert en wordt als dit kind, die is de grootste in het koninkrijk van de hemel. 5 En wie in mijn naam één zo’n kind bij zich opneemt, neemt mij op.

Hieronder een aantal verwijzingen naar kinderen in het apocriefe Evangelie van Thomas:

- - - - - - - - - -

Het Evangelie van Thomas 4 (A.F.J. Klijn)

Jezus zei: Een oude van dagen zal niet aarzelen om een kind van zeven dagen te vragen naar de plaats van het leven en hij zal leven. Want velen die eersten zijn zullen de laatsten worden en ze zullen eenlingen worden.

- - - - - - - - - -

Het Evangelie van Thomas 22 (A.F.J. Klijn)

Jezus zag kinderen die gezoogd werden. Hij zei tegen zijn leerlingen: Deze kinderen die gezoogd worden, lijken op hen die binnengaan in het koninkrijk. Ze zeiden tegen hem: Zullen we dan als kinderen het koninkrijk binnengaan? Jezus zei tegen hen: Wanneer jullie de twee één gemaakt hebben en wanneer jullie het binnenste maken als het buitenste en het buitenste als het binnenste en het bovenste als het onderste en wanneer jullie het mannelijke en het vrouwelijke tot één enkele maken zodat het mannelijke niet mannelijk zal zijn en het vrouwelijke niet vrouwelijk; wanneer jullie maken ogen in plaats van een oog en een hand in plaats van een hand en een voet in plaats van een voet; een beeld in plaats van een beeld - dan zullen jullie het koninkrijk binnengaan.

- - - - - - - - - -

Het Evangelie van Thomas 37 (A.F.J. Klijn)

Zijn leerlingen zeiden: Wanneer zult U ons geopenbaard worden en wanneer zullen wij U zien? Jezus zei: Wanneer jullie je kleren zonder je te schamen uittrekken en jullie je kleren nemen en die onder jullie voeten leggen - als kleine kinderen - en ze vertrapt - dan zullen jullie de Zoon van de Levende zien en jullie zullen niet bang zijn.

- - - - - - - - - -


notities:
(4) Want velen die eersten zijn zullen de laatsten worden: vergelijk Matteüs 19:30 en par(allelle) teksten.
Eenlingen: De eenlingen zijn 'omgedeeld'. Dat wil zeggen dat de scheiding tusen man en vrouw, rijkdom en armoede en licht en donker is opgeheven. Zie logion 11, 16, 22, 23, 47 en 75.
(22) Deze kinderen die gezoogd worden, lijken op hen die binnengaan in het koninkrijk: vergelijk Matteüs 19:13-15, zie ook logion 37 en 46.
De twee één gemaakt hebben: zie logion 4 en 106
Het mannelijke niet mannelijk zal zijn en het vrouwelijke niet vrouwelijk: zie Griekse evangelie van de Egyptenaren 4 en logion 114.
(37) Kleren nemen en die onder jullie voeten leggen: zie Griekse evangelie van de Egyptenaren 4
Als kleine kinderen: zie logion 22


bron:
- A.F.J. Klijn - De Aprocriefen van het Nieuwe Testament, 2006 (Thomas)

[Daniel73]

7 Wee de wereld met haar valstrikken. Het is onvermijdelijk dat er mensen ten val worden gebracht, maar wee de mens die de valstrik zet!

Hieronder twee verwijzingen naar slechtheid in buitenbijbelse geschriften:

- - - - - - - - - -


Homiliae 12.29, pseudo-Clementijns (J. Slavenburg)

(Uitspraak van "Petrus":) De profeet van de waarheid heeft gezegd 'Het is noodzakelijk voor goede dingen om tot aanzijn te komen, en gezegend', zei hij, 'is degene door wie ze verschijnen. Zo is het eveneens noodzakelijk dat slechte dingen tot aanzijn komen, maar wee degene door wie ze verschijnen.'


- - - - - - - - - -


Psalm 239 uit het Manichees Psalmboek (J. Slavenburg)

Het Goede is bestemd om door te komen; gezegend degene door wie het heen komt. Ook het kwade is bestemd om door te komen; wee degene door wie het heen komt.


- - - - - - - - - -


bron:
- J. Slavenburg - Opus Posthuum, 2001 (pagina 50, 152)

linken Manichees Psalmboek:
- http://en.wikipedia.org/wiki/Manichaean#Manichaean_Psalm_Book
- http://essenes.net/manicodex7.html

[Ridder ter Geit]

Waar kan ik de drie-enigheid vinden in de Bijbel?
Een aanpassing die ken ik is dat men Christus Jezus en Jezus Christus beide heeft vertaald als Jezus Christus. In de Nieuwe Bijbelvertaling is dit wel verschillend. Bijvoorbeeld in 'Filippenzen 1'.

Hm.. het zou ook kunnen dat het juist NIET in de bijbel staat, trouwens. In de NBV kan ik het op internet, met de zoekfunctie, niet vinden.

Door god verlaten worden is voor mij als gelovige erger dan wat-dan-ook. Daar kan ik in meegaan. Ik heb dat zelf geproefd. Kun je nagaan als een gelovige daarbij ook nog lichamelijk gemarteld word, van kruisiging tot erger.
Jezus voelde zich verlaten. Maar ik heb de indruk dat de christenen die zich "in naam van Jezus Christus" lieten martelen, zich sterker in hun geloof konden tonen dan Jezus. Want Jezus gaf zich wel vrij gauw gewonnen, door god een verwijt te maken. Hoezo was Jezus door god verlaten? Als Jezus het gezag gaat uitdagen en een tempel aanvalt, is het flauw om dan nog een verwijt naar god te maken. Vind ik. Jezus heeft god uitgedaagd. De manier hoe Jezus zich bij Jeruzalem liet binnenhalen was al dodelijk. De priesters en Romeinen zaten niet op oproerkraaiers te wachten, en al zeker niet als het druk was in Jeruzalem. Wat Jezus deed was samenscholing toestaan en dat hoef je nu ook niet zomaar te wagen, in Nederland.

Nu ja, de theorie is dat een mens nooit VOLLEDIG door God verlaten wordt en dat dus alleen Jezus dat toen doormaakte. Tenslotte, er hoefde maar een iemand echt voor alle zonden gestraft te worden, dus moet hij de alleregste vergelding hebben meegamaakt.

Dat oproerkraaien in Rome lijkt me ook Gods wil uitdragen, hoor. Hij wees de mensen streng op hun fouten. Streng, maar duidelijk en onoverkoombaar.

Dit lijkt op een demonstratie. Waar waren de Romeinen en de priesters? Hoe heeft Jezus dit overleefd? Dat is al een wonder.

Ik heb begrepen dat Jezus overtuigd was dat het "koninkrijk" binnen korte tijd zou komen, en dat het hem en zijn volgelingen ontzettend tegenviel toen dat koninkrijk niet kwam. Toen voelde hij zich verlaten. Jezus heeft diverse malen beloofd aan zijn gehoor dat het koninkrijk tijdens hun leven zou komen. Die belofte is hij niet nagekomen, want ze zijn allemaal dood. Paulus heeft daarna ook verkondigd dat het koninkrijk spoedig zou komen, maar die is er gaandeweg vaag over geworden. Volgelingen hadden er moeite mee dat er toch mensen overleden in de tussentijd. De voorspelling is toen op de lange baan geschoven. Er zou eerst nog een moeilijke tijd aanbreken, en die moeilijke tijd wordt tot op de dag van vandaag voortgerekt.
Er zijn gelovigen geweest die er oprecht van overtuigd waren dat bv. in 1914 of anders 1975 het koninkrijk zou komen, en ze hadden de grootste moeite toen ook die jaren voorbij streken. Eerst zou het in 1914 gebeuren, daarna zou het gebeuren tijdens het leven van de mensen die in/na 1914 geboren waren, en nu ook die bijna zijn uitgestorven, zal het toch weer wat langer duren. Zo blijf je in verwachtingsvolle vreugde leven. Jezus, Paulus, etc. verwachtten een koninkrijk van god zo graag, dat ze misschien wat te enhousiast zijn geweest. God laat zich blijkbaar ook niet door zoon Jezus dwingen, mocht er überhaupt een koninkrijk komen.

Mij is ooit als kind verteld dat er iets was wat Jezus desondanks zijn goedheid toch fout had gedaan, en dat hij daardoor de woede van god over zich had geroepen. Hij zou daarom verlaten zijn. Dit schrijf ik uit herinnering. Ik meen dat het om de uitzonderlinge woede-aanval ging, in de tempel. Ik ben verrast om te ontdekken dat Jezus daarnaast ook boos werd op een vijgenboom. En zelfs al zou die woede tegen de vijgenboom symbolisch uitgelegd kunnen worden, blijft het een agressief beeld dat niet bij iedereen aanslaat.
Als god vijgenbomen vernietigt, zoals in het Oude Testament, dan is dat voor mij nog te volgen. Maar als Jezus zich in de plaats van god gaat stellen, heb ik daar als volgeling moeite mee. Men kan dan gaan beweren dat Jezus eigenlijk één met god is, maar dat hoor ik over meer mensen en heiligen. Bovendien is het dan vreemd dat Jezus door god verlaten wordt, terwijl hij het zelf is. Dan zou de kruisiging een toneelstukje zijn dat buiten de mensen om gaat. Dat zou voor mij dan gaan neigen naar het verketterde docetisme, waar Christus lacht om Jezus aan het kruis.

Maarrr... let wel, dit is wat ik er zo over "uitleg". Dit is het vakterrein van theologen en historici. Ik kan in mijn arrogantie alleen in eigen woorden weergeven (en dus vervormen) wat ik heb vernomen. Alles wat ik erover schrijf is onder het voorbehoud dat ik een onwetende ben. Alles wat ik schrijf is in vraagvorm. Want als ik zou weten zou ik niet zoveel woorden nodig hebben.

Tja, zoals ik het heb geleerd was Jezus wel in zekere zin één met God. Maar als mens kon Hij door God verlaten worden. Maar Hij 'werkte' wel zodanig samen met God dat Hij allemaal goede dingen deed op aarde en dat Hij dus ook met God op één lijn gezeten zal hebben qua wanneer het koninkrijk komt. Dat Hij teleurgesteld zou zijn geweest over dat het nog niet kwam klopt volgens mij niet.

Ik denk dat de dominee die ik gesproken wel open zal staan voor vragen, maar dat hij zich af zal vragen wat ik ermee wil. Wat ik nu doe is dwalen door geschriften en daar komt geen einde aan. Als ik elke keer aan een dominee om advies en raad zou vragen, zou ik 24 uur per dag dominees nodig hebben. Er zouden geen dominees genoeg zijn om mijn twijfels weg te nemen. Uiteindelijk gaat het om geloven.

Voor mijzelf is het persoonlijk onderzoeken een manier om dichterbij zowel god als mezelf te komen. Apocriefen laten zien dat er veel meer mensen bezig waren met Jezus en Christus. Zelfs al zouden het stuk voor stuk vervalsingen zijn, dan nóg is daaraan te zien hoe invloedrijk en populair de figuur Jezus was voor zijn volgelingen. Er zijn toch op z'n minst mensen geweest die de moeite hebben genomen om daar verhalen over te schrijven.

Zelfs al zou Jezus van A tot Z verzonnen zijn, dan nóg is hij in de geest een inspiratie voor velen geweest. Jezus heeft mensen geraakt.
En ik denk zelf dat dit het ware geloven is. Maarrrr dat geldt alleen voor mijzelf. Want het is mijn manier van geloven.
Ik zou prima kunnen leven met een Jezus die ook fouten maakt. Dat brengt de figuur Jezus binnen mijn menselijke terrein. Met een "Goddelijke Jezus" heb ik weinig, want dan zoek ik liever zonder omhaal naar god "onze vader" zelf.

Wat me opvalt is dat Jezus in de Bijbel met zijn volgelingen spreekt over "jullie vader" en "onze vader". Dit wordt door volgelingen vaak uitgelegd als "Jezus's vader", maar dan had er volgens mij "Jezus's vader in de hemel" moeten staan. Volgens mij geeft Jezus met de bewoordingen "jullie/onze vader" te kennen dat we allemaal kinderen van god zijn, evenals hijzelf. Dit is hoe ik Jezus plaats, als een van de kinderen van god. Met als slag om de arm dat ik meer vragen dan antwoorden heb.

Toch onderzoeken de dominees ook de schrift en die (denken) er wel kaas van te kunnen maken.

[Daniel73]

Honderd schapen: Verzamel ze allemaal.

canonieke evangeliën, in de Bijbel
- Matteüs 18:1-10,12-14 / 18:11 (Jezus-woorden)
- Lucas 15:1-10 (Jezus-woorden)

apocriefe evangeliën, Nag Hammadi
- Evangelie van Thomas 107 (Jezus-woorden)
- Evangelie der Waarheid

Elk van de citaten verwijzen naar een gelijkenis over iemand die honderd schapen heeft. Deze gelijkenis is bij Matteüs, Lucas en Thomas onderdeel van uitspraken die zijn toegeschreven aan Jezus. In Waarheid is sprake van een verteller die Jezus in de gelijkenis plaatst.

Bij Matteüs en Lucas zijn de uitspraken in een biografisch verhalende context geplaatst. Thomas bevat grotendeels uitspraken achter elkaar geplaatst, in de vorm van monologen en dialogen.
Zowel bij Matteüs, Lucas als Thomas kunnen gelijkenissen onderdeel van langere dialogen zijn. Ook bij Thomas is principe niet te zien waar ene onderdeel begint en het andere eindigt. De vers-nummering is achteraf aangebracht. Thomas 99 verwijst naar leerlingen, en Thomas 114 verwijst naar Simon Petrus en Maria. Het verhaal van de schapen (107) staat daar ergens tussenin. Het verhaal kan dus van een moment komen waar Petrus en Maria niet bij waren, mocht er sprake van een achterliggend verhaal zijn.
Waarheid bevat een verwijzing naar een oud telsysteem met handen. Maar zelfs al was het oorspronkelijk, dan is een gelijkenis als voortzetting van een gelijkenis niet nieuws. Matteüs en Lucas doen dat ook met hun versie.
Op die manier zouden de uitspraken als omnibus-achtige restanten van mondelinge en schriftelijke getuigenissen gezien kunnen worden, die door de evangelisten zijn verzameld en in een raamwerk geplaatst zijn. Elk op een afwijkende manier, die via vertalers is overgeleverd.

Vraag is of Matteüs, Lucas, Thomas en Waarheid een gemeenschappelijke bron hebben van het verhaal. Er is een theorie dat Matteüs en Lucas uit Marcus putten, maar die bevat geen gelijkenis over honderd schapen. Thomas en Waarheid hebben wel een versie, maar hier is de vraag of schrijvers zich op canonieke evangeliën (Matteüs en Lucas) hebben gebaseerd, of op een verloren bron die ook door Matteüs en Lucas gebruikt kan zijn. Vraag is dan waar die verloren bron dan weer onderdeel van uitmaakte. Wie heeft zich op wie en wat gebaseerd? Wat resteert is een verhaal over honderd schapen, in verschillende versies die een gemeenschappelijke context moeilijk maken.

Een belang van de Nag Hammadi als een oude bron zou volgens mij zijn dat Matteüs en Lucas zo'n verhaal blijkbaar niet uit hun eigen duim gezogen hebben, en dat er ook historisch gezien zo'n verhaal de ronde deed in de tijd van Jezus, dat door verschillende schrijvers de moeite waard is gevonden om herverteld te worden. Een verhaal over schapen bij elkaar houden.
Maar dan blijft de vraag of het dan een verhaal van Jezus zelf was, of een uitspraak die onder zijn naam is geschaard. Er zijn tegenstrijdige bronnen, met elk dezelfde overeenkomst: ze verwijzen elk naar Jezus. Die Jezus-figuur was belangrijk.
Mensen hebben veel bewijsmateriaal laten vergaan, door in te zetten op een beperkt aantal geschriften. Zelfs als ketterse larie waren apocriefen volgens mij ook interessant geweest. Mensen die Jezus ontmoet en gehoord hebben zullen elk hun eigen interpretatie geven, waaronder de "ketters". Dat zou nu in de media precies hetzelfde gebeuren, en in die zin vind ik de evangeliën historisch geloofwaardig. Ze geven impressies van een historische opleving, en die opleving duurt al bijna 2000 jaar voort.

Waar ik voor mezelf benieuwd naar ben is in hoeverre historisch gezien een oerversie van het verhaal gereconstrueerd kan worden. Maar dat zou een studie op zich zijn. Bovendien zou men kunnen stellen dat Jezus het verhaal meerdere malen in diverse contexten gebruikt heeft, en dan houdt het logischerwijs toch weer op. Ik heb de verleiding om er zelf een standaard uit te brouwen, maar dat kan iedereen. De enige hoop voor mij als schriftleerling is zodoende, dat Jezus terugkomt om zich met zulke details bezig te houden...
Het blijft dus bij knutselen. Ik zoek een manier om het verhaal van de honderd schapen zo beknopt mogelijk neer te zetten, in een kale versie die zonder tegenspraak bij elk van de versies past. Het resultaat zal misschien geen brood en geen vis meer zijn, maar ik ben gewoon benieuwd wat zo'n versie zou worden.

Hieronder nogmaals het verhaal van de honderd schapen in verschillende versies, maar ditmaal zoveel mogelijk geïsoleerd:

- - - - - - - - - -

Matteüs 18:12-14 (NBV)
Wat denken jullie? Als iemand honderd schapen bezit en een daarvan dwaalt af, zal hij er dan niet negenennegentig in de bergen achterlaten en op weg gaan om het afgedwaalde dier te zoeken? Als het hem lukt het te vinden, dan zal hij zich, dat verzeker ik jullie, over dat ene meer verheugen dan over de negenennegentig andere die niet afgedwaald waren. Zo is het ook bij jullie Vader in de hemel: hij wil niet dat een van deze geringen verloren gaat.

Lucas 15:4-7 (NBV)
Als iemand van u honderd schapen heeft waarvan er één verloren is geraakt, laat hij dan niet de negenennegentig andere in de woestijn achter om naar het verdwaalde dier op zoek te gaan tot hij het gevonden heeft? En als hij het gevonden heeft, legt hij het vol vreugde op zijn schouders en gaat hij naar huis. Daar roept hij zijn vrienden en buren bijeen en zegt tegen hen: “Deel in mijn vreugde, want ik heb het schaap gevonden dat verdwaald was.” Ik zeg u: zo zal er in de hemel meer vreugde zijn over één zondaar die tot inkeer komt dan over negenennegentig rechtvaardigen die geen inkeer nodig hebben.

Thomas 107 (Klijn)
Het koninkrijk is gelijk aan een herder die honderd schapen had. Een van hen verdwaalde die de grootste was. Hij liet de negenennegentig achter, hij zocht naar de ene totdat hij die vond. Nadat hij zich alle moeite gegeven had, zei hij tegen het schaap: Ik heb je meer lief dan de negenennegentig.'

Waarheid (Slavenburg)
Hij is de herder die de negenennegentig schapen, die niet waren verdwaald, achterliet om het ene verdwaalde te gaan zoeken. Hij verheugde zich toen hij het vond,
want negenennegentig is een getal in de linkerhand, waarop men het vasthoudt, dat pas in z'n geheel naar de rechter overgaat wanneer het ene gevonden is.

- - - - - - - - - -

[Daniel73]

Nederlandse vertaling van een fragment uit het apocriefe 'De Handelingen van Johannes', over de aardse verschijning van Christus.
Het verhaal gaat verder dan de hier weergegeven nummers 87-91 (87-105). Mijn bedoeling is een kort voorbeeld te laten zien van een apocrief werk dat een significant alternatieve visie op Christus neerzet. Een visie waarin Christus diverse gedaanten aan kan nemen, en waarbij hij tegelijkertijd verschillend over kan komen aan de aanwezigen. Het fragment wordt gevolgd door wat uitleg, over het theologische karakter van het werk, en het ontstaan van de tekst.

- - - - - - - - - -

De Handelingen van Johannes 87-91 (Klijn)

(30-36 Johannes laat de oude vrouwen van Efeze in het theater samenkomen. Na een rede over het vergankelijke leven worden de vrouwen genezen. Hierna is een stuk uitgevallen. Daarin moet hebben gestaan dat Andronicus, zie hfdst. 31, zich heeft bekeerd. Daaraan is een verhaal voorafgegaan waarin wordt verteld dat Drusiana, de vrouw van Andronicus, is opgesloten, misschien met Johannes. In die tijd is de Heer aan haar verschenen in de gestalte van Johannes, wat Johannes aanleiding geeft om over de aardse verschijning van Jezus te spreken.)

De aardse verschijning van Christus
87 De aanwezigen zochten naar een verklaring want ze waren vooral verlegen met de opmerking van Drusiana, dat de Heer haar in het graf verschenen was in de gestalte van Johannes en als een jongeman. En omdat ze dus met deze zaak verlegen waren en ze in zekere zin nog niet vast in het geloof stonden om dit ongeschokt te verwerken, zei Johannes:
88 'Mannen broeders, jullie hebben niets bijzonders meegemaakt en ook niet iets dat je niet in het geloof van de Heer mag verwachten. Want ook wij die Hij uitkoos als apostelen werden op de proef gesteld. Ik ben niet in staat aan jullie te vertellen of te beschrijven wat ik heb gezien en gehoord. Nu ben ik verplicht het aan jullie gehoor aan te passen en voorzover ieder het kan bevatten zal ik jullie deelgenoot maken van de dingen die jullie zullen vernemen opdat jullie de luister mogen zien die hem omgeeft - die was en is, nu en in eeuwigheid.
Toen Hij Petrus en Andreas, die broers van elkaar waren, had uitgekozen, kwam Hij naar mij en mijn broer Jacobus toe. Hij zei: 'Ik heb jullie nodig, kom naar me toe.'(1) En mijn broer, die dit hoorde, zei: 'Johannes, wat zou dat kind willen dat ons aan de oever staat te roepen?' Ik zei: 'Hoezo, een kind?' En hij weer tegen mij: 'Dat daar naar ons staat te wenken.' En ik antwoordde: 'Omdat we zo lang wakker zijn geweest op het water, zie je niet meer zo goed, broeder Jacobus. Zie je niet dat daar een schoongevormde man staat, mooi en met een opgewekt gezicht?' Hij zei me: 'Die zie ik niet, broeder, maar laten we naar hem toe gaan om te zien wat hij wil.'
89 En toen we bezig waren het schip aan land te trekken, zagen we hoe Hij ons hielp om het schip vast te maken.
Toen we van die plaats weggingen met de bedoeling hem achterna te gaan verscheen Hij opnieuw aan mij, met een bijna kaal hoofd en met een dikke en golvende baard. Maar aan Jacobus verscheen Hij als een jongeman met nauwelijks een baard. We waren beiden met de zaak verlegen omdat we niet wisten wat we moesten doen met wat we hadden gezien. Toen we hem beiden volgden werden we langzamerhand nog meer verlegen en begonnen over de zaak na te denken. Vervolgens verscheen er een nog wonderlijker zaak. Als ik probeerde te zien hoe Hij was dan zag ik dat Hij zijn ogen nooit sloot, maar ze steeds open had. Vaak leek Hij mij klein en lelijk, maar dan weer helemaal reikend tot in de hemel. Bovendien was er nog een wonderbaarlijke zaak. Wanneer ik aan tafel zat, liet Hij me op zijn borst leunen en dan werd ik helemaal door hem omgeven.(2) Nu eens voelde zijn borst zacht en week aan, dan weer hard als steen. Ik wist er geen raad mee en zei: Waarom gaat dat zo met mij?' En toen ik daar over nadacht... Hij...(3)
90 Bij een andere gelegenheid nam Hij mij, Jacobus en Petrus mee op een berg waar Hij gewoon was te bidden.(4) We zagen een licht om hem heen dat een mens in vergankelijke taal niet kan beschrijven.
Nog een keer brengt Hij ons drieën naar een berg en zegt: 'Komt met me mee.' We gingen weer mee en zagen hem op enige afstand in gebed. Omdat Hij mij liefheeft, ging ik zachtjes en ongezien naar hem toe. Ik stond achter hem en zag dat Hij helemaal geen kleren aanhad. We zagen hem zonder zijn kleren, maar niet als mens. Zijn voeten waren witter dan welke sneeuw dan ook zodat de aarde door zijn voeten werd verlicht. Zijn hoofd reikte tot in de hemel. Ik schreeuwde van angst. Hij draaide zich om en verscheen als een mens, klein van gestalte. Hij pakte me bij mijn baard en trok eraan. Hij zei: 'Johannes, wees niet ongelovig, maar gelovig en wees niet nieuwsgierig.' En ik zei tegen hem: 'Wat heb ik dan gedaan, Heer?' Ik zeg jullie, broeders, ik had dertig dagen lang zo'n pijn op de plaats waar Hij me bij mijn baard had vastgehouden dat ik hem zei: 'Heer, als dat trekken dat U voor de grap gedaan hebt zo'n pijn doet, hoe zal het dan wel niet zijn als U me slaat?' Hij zei me: 'Pas verder maar op, hem niet in verzoeking te brengen die niet verzocht kan worden.'
91 Petrus en Jacobus waren kwaad op me, omdat ik met de Heer had gesproken en wenkten me dat ik bij hen zou komen en de Heer alleen zou laten. Ik ging naar ze toe en ze zeiden me beiden: 'Die oude man die op de berg met de Heer sprak, wie was dat? We hoorden ze allebei spreken.' En al denkend aan zijn grote genade en zijn één-heid met de vele gezichten en zijn niet aflatende wijsheid die op ons neerziet, zei ik: 'Dat moeten jullie zelf van hem te weten zien te komen.'

- - - - - - - - - -

Notities:

(1) 'Ik heb jullie nodig, kom naar me toe.': Marcus 1:16-20
16 Toen Jezus langs het Meer van Galilea liep, zag hij Simon en Andreas, de broer van Simon, die hun netten uitwierpen in het meer; het waren vissers. 17 Jezus zei tegen hen: ‘Kom, volg mij! Ik zal van jullie vissers van mensen maken.’ 18 Meteen lieten ze hun netten achter en volgden hem. 19 Iets verderop zag hij Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en zijn broer Johannes, die in hun boot bezig waren met het herstellen van de netten, 20 en direct riep hij hen. Ze lieten hun vader Zebedeüs met de dagloners achter in de boot en volgden hem.

(2) Wanneer ik aan tafel zat, liet Hij me op zijn borst leunen en dan werd ik helemaal door hem omgeven.: Johannes 13:23-25
23 Een van hen, de leerling van wie Jezus veel hield, lag naast hem aan tafel aan, 24 en Simon Petrus beduidde hem dat hij moest vragen wie Jezus bedoelde. 25 Hij boog zich dicht naar Jezus toe en vroeg: ‘Wie, Heer?’

(3) En toen ik daar over nadacht... Hij...
"De tekst is hier onvertaalbaar."

(4) Bij een andere gelegenheid nam Hij mij, Jacobus en Petrus mee op een berg waar Hij gewoon was te bidden.: Marcus 9:2-13
2 Zes dagen later nam Jezus Petrus, Jakobus en Johannes met zich mee een hoge berg op, waar ze helemaal alleen waren. Voor hun ogen veranderde hij van gedaante, 3 zijn kleren gingen helder wit glanzen, zo wit als geen enkele wolwasser op aarde voor elkaar zou kunnen krijgen. 4 Toen verscheen Elia aan hen, samen met Mozes, en ze spraken met Jezus. 5 Petrus nam het woord en zei tegen Jezus: ‘Rabbi, het is goed dat wij hier zijn; laten we drie tenten opslaan, een voor u, een voor Mozes en een voor Elia.’ 6 Hij wist niet goed wat hij moest zeggen, want ze waren door schrik overweldigd. 7 Toen viel de schaduw van een wolk over hen, en uit de wolk klonk een stem: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, luister naar hem!’ 8 Ze keken om zich heen en zagen opeens niemand meer, behalve Jezus, die nog bij hen stond.
9 Toen ze de berg afdaalden, zei hij tegen hen dat ze aan niemand mochten vertellen wat ze hadden gezien voordat de Mensenzoon uit de dood zou zijn opgestaan. 10 Ze namen zijn woorden ter harte, maar vroegen zich onder elkaar wel af wat hij bedoelde met deze opstanding uit de dood. 11 Ze vroegen hem: ‘Waarom zeggen de schriftgeleerden dat Elia eerst moet komen?’ 12 Hij antwoordde: ‘Elia komt inderdaad eerst en herstelt alles, maar over de Mensenzoon staat toch geschreven dat hij veel moet lijden en met verachting behandeld zal worden? 13 Ik zeg jullie: Elia is al gekomen, en ze hebben met hem gedaan wat ze wilden, zoals over hem geschreven staat.’

- - - - - - - - - -

Theologisch karakter (Klijn)

(De inhoud van deze Handelingen wijkt weinig af van die van de andere aprocriefe Handelingen. De apostel is in staat wonderbaarlijke genezingen te verrichten, de dieren zijn hem onderdanig en hij predikt de sexuele onthouding. Een verschil is dat de apostel hier niet op een gewelddadige wijze zijn einde vindt, maar in vrede sterft.)
Er zou dus weinig nieuws over het theologisch karakter te zeggen zijn als niet een lang stuk gewijd was aan Jezus' aardse verschijning (87 - 105). Het is vrijwel onbegrijpelijk dat dit stuk nog is overgeleverd en niet door iemand in de loop van de tijd is vernietigd. Het druist namelijk in tegen de door de kerk steeds uitgesproken gedachte dat Jezus "waarlijk mens" is geweest. Met andere woorden hij verscheen "in het vlees" en is "in het vlees" opgewekt.
In dit stuk wordt Jezus beschreven op een manier die ook in het Nieuwe Testament nergens is te vinden. Het Evangelie van Johannes schrijft dat "Het Woord is vlees geworden" (Joh. 1,14) en 1 Johannes zegt: "...iedere geest die belijdt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is. is uit God; en iedere geest die Jezus niet belijdt, is niet uit God" (4,2-3). Dit laat zien hoeveel waarde men hechtte aan de vleeswording van Jezus maar tegelijk dat dit niet altijd werd beleden. We hebben hier te doen met een stroming in de oudste kerk die waarschijnlijk haar oorsprong vond onder christenen van joodse afkomst. Zij beschrijven Jezus' gestalte op de manier waarop zij gewoon waren zich engelen voor te stellen die zich aan mensen openbaarden op aarde. Ze beschouwden hen als onstoffelijke maar wel zichtbare wezens. Zo moet ook Jezus, volgens hen, geweest zijn. Bovendien konden ze zich niet voorstellen dat het hemelse en goddelijke van Jezus zou kunnen lijden, laat staan sterven. Ze meenden dus dat tijdens de kruisiging wel Jezus maar niet de Christus is gestorven. Men vindt dit alles terug in hoofdstuk 87 - 105.
De kerk heeft zich hiertegen verzet omdat ze wilde vasthouden aan de overtuiging dat in het werk van Christus' verlossing juist het aardse "vlees" heeft deelgenomen, is gestorven en is opgestaan. Alleen zo kon de hoop gewekt worden op een toekomstige verlossing van heel de schepping.

Johannes 1:14-18 (NBV)
14 Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond, vol van goedheid en waarheid, en wij hebben zijn grootheid gezien, de grootheid van de enige Zoon van de Vader. 15 Van hem getuigde Johannes toen hij uitriep: ‘Hij is het over wie ik zei: “Die na mij komt is meer dan ik, want hij was er vóór mij!”’ 16 Uit zijn overvloed zijn wij allen met goedheid overstelpt. 17 De wet is door Mozes gegeven, maar goedheid en waarheid zijn met Jezus Christus gekomen. 18 Niemand heeft ooit God gezien, maar de enige Zoon, die zelf God is, die aan het hart van de Vader rust, heeft hem doen kennen.
(1:18) de enige Zoon, die zelf God is, die – Andere handschriften lezen: ‘de enige Zoon, die’.

1 Johannes 4:2-4 (NBV)
2 De Geest van God herkent u hieraan: iedere geest die belijdt dat Jezus Christus als mens gekomen is, komt van God. 3 Iedere geest die dit niet belijdt, komt niet van God; dat is de geest van de antichrist, waarvan u hebt gehoord dat hij zal komen – nu al is hij in de wereld. 4 U, kinderen, komt uit God voort en u hebt de valse profeten overwonnen, want hij die in u is, is machtiger dan hij die in de wereld heerst.
(4:3) Iedere geest die dit niet belijdt – Andere handschriften lezen: ‘Iedere geest die niet belijdt dat Jezus Christus als mens gekomen is’.

- - - - - - - - - -

Historie

Plaats en tijd van ontstaan (Klijn, 1985)
Noch over de tijd noch over de plaats van ontstaan is veel te zeggen. Het meest voor de hand ligt te denken aan een ontstaan in Klein-Azië waar de apostel Johannes altijd zeer is vereerd. Daar was ook de gedachte dat Jezus in een schijnlichaam was verschenen wijd verbreid. De traditie met betrekking tot het schrijven van Handelingen van Apostelen was daar bekend zoals is af te leiden uit de Handelingen van Paulus die daar in ieder geval zijn geschreven. Als we veronderstellen dat ze uit dezelfde tijd stammen zou men ze omstreeks 200 kunnen dateren.

Tijd en plaats van ontstaan (Klijn, 2006)
In het algemeen wordt aangenomen dat de Handelingen van Johannes moeten worden gedateerd in dezelfde tijd als die van
Petrus en Paulus. Dat betekent dat ze omstreeks 200 zijn geschreven. Over de plaats van ontstaan bestaat geen eenstemmigheid.
Oorspronkelijk is aan Klein-Azië gedacht, maar tegenwoordig worden ook Egypte en Syrië voorgesteld.(*)
* Zie P.J. Lalleman, 'The Acts of John', in: Studies on the Acts of the Apostles 4, Leuven 1998, 256-268. Het is merkwaardig dat er eenzelfde aarzeling bestaat met betrekking tot de lokalisering van het evangelie van Johannes.

Acts of John (Wikipedia)
The Acts of John is a 2nd-century Christian collection of narratives and traditions, well described as a "library of materials" [...], inspired by the Gospel of John, long known in fragmentary form. The traditional author was said to be one Leucius Charinus, a companion of John, who was associated with several 2nd century Acts. As a description of acts attributed to one of the major apostles who had put their words down into the New Testament, together with the Acts of Paul it is considered one of the most significant of the apostolic Acts in the New Testament apocrypha. It was traditionally ascribed to Prochorus, one of the Seven Deacons discussed in Acts of the Apostles.

- - - - - - - - - -

bronnen:
- A.F.J. Klijn - Aprokriefen van het Nieuwe Testament II, 1985 (uitleg)
- A.F.J. Klijn - De Aprocriefen van het Nieuwe Testament, 2006 (vertaling en uitleg)
- Wikipedia (uitleg) http://en.wikipedia.org/wiki/Acts_of_John
- Nieuwe Bijbelvertaling http://www.biblija.net/biblija.cgi?lang=nl

Engelse vertaling:
- http://www.earlychristianwritings.com/text/actsjohn.html

[Daniel73]

Door god verlaten worden is voor mij als gelovige erger dan wat-dan-ook. Daar kan ik in meegaan. Ik heb dat zelf geproefd. Kun je nagaan als een gelovige daarbij ook nog lichamelijk gemarteld word, van kruisiging tot erger.
Jezus voelde zich verlaten. Maar ik heb de indruk dat de christenen die zich "in naam van Jezus Christus" lieten martelen, zich sterker in hun geloof konden tonen dan Jezus. Want Jezus gaf zich wel vrij gauw gewonnen, door god een verwijt te maken. Hoezo was Jezus door god verlaten? Als Jezus het gezag gaat uitdagen en een tempel aanvalt, is het flauw om dan nog een verwijt naar god te maken. Vind ik. Jezus heeft god uitgedaagd. De manier hoe Jezus zich bij Jeruzalem liet binnenhalen was al dodelijk. De priesters en Romeinen zaten niet op oproerkraaiers te wachten, en al zeker niet als het druk was in Jeruzalem. Wat Jezus deed was samenscholing toestaan en dat hoef je nu ook niet zomaar te wagen, in Nederland.

Nu ja, de theorie is dat een mens nooit VOLLEDIG door God verlaten wordt en dat dus alleen Jezus dat toen doormaakte. Tenslotte, er hoefde maar een iemand echt voor alle zonden gestraft te worden, dus moet hij de alleregste vergelding hebben meegamaakt.

Staat die theorie in de Bijbel? Als een mens nooit volledig door god verlaten wordt, geldt dat ook voor Jezus die als mens op de aarde is. Als Jezus als enige god verlaten is, plaatst dat zijn lijden buiten het lijden van de mensen. Een mens kan geen mens en god zijn. Laat staan als de mens niet alleen zoon van god is, maar daarbij ook god zélf in eigen persoon (drie-eenheid) zou zijn. Het wordt voor mij dan een mythologisch verhaal waarin ik geen verband meer zie met het aardse lijden dat Jezus ondergaan zou hebben.
Hoe mythologischer het kruisigingsverhaal wordt, hoe meer ik me zou gaan afvragen of er wel een kruisiging van Jezus is geweest. Bij mij ontstaat dan de neiging om dan maar het hele verhaal van Jezus een korrel zout te nemen, omdat het mij te surrealistisch wordt. Dan kan ik evengoed in Noorse, Germaanse, Romeinse en Griekse goden gaan geloven. Daar zal dan ook vast wel een kern van waarheid en symboliek in zitten. Waarom zou ik me dan persé gaan houden aan een Joodse god, die zich veel met zijn Israël bemoeit en weinig met de rest van de aarde.
Het wordt mij persoonlijk teveel een sprookje als Jezus niet als gewoon mens is vermoord. De vergoddelijking van Jezus lijkt mij een manier om hem op een hoogdravende wijze geloofwaardig te maken, zoals volgens mij ook gebeurt met Mohammed in de Islam. Het wordt mij té heilig en afgeschermd. Mensen kunnen zodoende nooit wat over Jezus zeggen zonder dat volgelingen hem in een onaantastbare hoek houden. Jezus is altijd net even iets aardiger of beter. Fouten maken is hem vreemd, want hij is god himself. Gevolg is dat men afgestompt en wazig zo'n supernatuurlijk figuur aangaapt. Dat vind ik jammer.

Dat oproerkraaien in Rome lijkt me ook Gods wil uitdragen, hoor. Hij wees de mensen streng op hun fouten. Streng, maar duidelijk en onoverkoombaar.

Hoe bedoel je, "Gods wil uitdragen"? Of bedoel je "uitdagen"?

Ik zie het oproerkraaien in Rome als een manier om gods wil uit te dagen. Volgens mij was Rome geen bezet gebied zoals Israël. Jezus leefde tenminste op door Romeinen bezet Joods grondgebied met een eigen historie, waar de Joodse wet anders was dan die van de Romeinen. Dat kan het verlangen naar een eigen koninkrijk versterkt hebben, in weemoed naar de tijd van David en Salomo, eeuwen ervoor. Zo'n context mis ik vooralsnog in verhalen die ik ken over Rome in Italië. Verhalen volgens welke men martelaarschap aanmoedigde en poogde indruk te maken in naam van ene Jezus. Ik heb begrepen dat de keizer veel slachtoffers kon gebruiken in zijn arena, en dat christenen zodoende een dankbaar speeltje werden om gruwelijk dood te martelen.

Volgens de apocriefe Handelingen van Petrus ziet Petrus, in Rome, "de Heer" Rome binnengaan om gekruisigd te worden. Petrus concludeert hieruit dat dit met hem (Petrus) zal gebeuren. Daarop besluit hij zich over te geven om door de Romeinen gekruisigd te worden, tot verdriet van de jongere broeders. (Petrus: "Als het de wil van de Heer is, gebeurt het, ook wanneer wij het niet willen.") Vanaf het kruis bejubelt Petrus de geheimenissen die hem met deze dood geopenbaard worden. Dit martyrium is in veel talen bewaard gebleven, waaronder de oorspronkelijke taal. Volgens Klijn had men grote belangstelling voor deze martyra en kopieerde men ze al vroeg afzonderlijk. Er zijn volgens hem Latijnse, Koptische, Syrische, Armeense, Arabische, Ethiopische en Slavische vertalingen van bewaard gebleven.
Volgens de apocriefe Handelingen van Andres wordt Andreas gekruisigd op het strand van de zee. (In Patrae? Achaia?) Na een redevoering tot het kruis wordt Andreas eraan vastgebonden. Als hij na twee dagen gesproken te hebben nog niet is gestorven, vraagt de menigte aan Aegaetes hem los te maken, Andreas wil dit echter niet en sterft.
Er was dus een aanmoedigende ideologie in martelaarschap in naam van Jezus. Met apostelen in een voorbeeldfunctie en het kruis als een heilig symbool. Als ketters materiaal is het interessant, maar ik vraag me hoe men er toentertijd over dacht. Er zijn nog steeds mensen die in naam van Jezus willen sterven. Volgens mij is het dus maar goed dat dergelijke radicale geschriften buiten de Bijbel zijn gebleven, ondanks de populariteit van martyra.

Tja, zoals ik het heb geleerd was Jezus wel in zekere zin één met God. Maar als mens kon Hij door God verlaten worden. Maar Hij 'werkte' wel zodanig samen met God dat Hij allemaal goede dingen deed op aarde en dat Hij dus ook met God op één lijn gezeten zal hebben qua wanneer het koninkrijk komt. Dat Hij teleurgesteld zou zijn geweest over dat het nog niet kwam klopt volgens mij niet.

Hiervoor schrijf je dat een mens in tegenstelling tot Jezus nooit volledig door god verlaten wordt.
Als god goed en/of slecht is, moet dat (volgens de theorie) ook voor Jezus gelden. Anders zou Jezus beter zijn dan god.
Zijn teleurstelling over verlatenheid door god moet betekend hebben dat hij, in elk geval voor zichzelf, getwijfeld moet hebben aan het koninkrijk dat hij zichzelf en zijn mensen beloofd heeft. Waarom klaagt hij anders over verlatenheid? Hij hing er voor letterlijk paal met dat bordje "koning" boven hem. Kruisiging was een vernederende manier van executeren.

Ik denk dat de dominee die ik gesproken wel open zal staan voor vragen, maar dat hij zich af zal vragen wat ik ermee wil. Wat ik nu doe is dwalen door geschriften en daar komt geen einde aan. Als ik elke keer aan een dominee om advies en raad zou vragen, zou ik 24 uur per dag dominees nodig hebben. Er zouden geen dominees genoeg zijn om mijn twijfels weg te nemen. Uiteindelijk gaat het om geloven.

Voor mijzelf is het persoonlijk onderzoeken een manier om dichterbij zowel god als mezelf te komen. Apocriefen laten zien dat er veel meer mensen bezig waren met Jezus en Christus. Zelfs al zouden het stuk voor stuk vervalsingen zijn, dan nóg is daaraan te zien hoe invloedrijk en populair de figuur Jezus was voor zijn volgelingen. Er zijn toch op z'n minst mensen geweest die de moeite hebben genomen om daar verhalen over te schrijven.

Zelfs al zou Jezus van A tot Z verzonnen zijn, dan nóg is hij in de geest een inspiratie voor velen geweest. Jezus heeft mensen geraakt.
En ik denk zelf dat dit het ware geloven is. Maarrrr dat geldt alleen voor mijzelf. Want het is mijn manier van geloven.
Ik zou prima kunnen leven met een Jezus die ook fouten maakt. Dat brengt de figuur Jezus binnen mijn menselijke terrein. Met een "Goddelijke Jezus" heb ik weinig, want dan zoek ik liever zonder omhaal naar god "onze vader" zelf.

Wat me opvalt is dat Jezus in de Bijbel met zijn volgelingen spreekt over "jullie vader" en "onze vader". Dit wordt door volgelingen vaak uitgelegd als "Jezus's vader", maar dan had er volgens mij "Jezus's vader in de hemel" moeten staan. Volgens mij geeft Jezus met de bewoordingen "jullie/onze vader" te kennen dat we allemaal kinderen van god zijn, evenals hijzelf. Dit is hoe ik Jezus plaats, als een van de kinderen van god. Met als slag om de arm dat ik meer vragen dan antwoorden heb.

Toch onderzoeken de dominees ook de schrift en die (denken) er wel kaas van te kunnen maken.

Ik kan er ook kaas van maken, al zou ik dan qua schriftkennis zelf een dominee worden. Welbeschouwd moeten dominees ook maar gissen. Anders zouden ze god en Jezus begrijpen, en dat is onmogelijk. Volgens de Bijbel is god ondoorgrondelijk. Als Jezus ook god is, kan niemand de waarheid over hem claimen. Er zijn vele dominees met eigen richtingen. Dus zelfs al zou een dominee het antwoord weten, dan kan hij door een collega worden tegengesproken.
Ook een dominee is "maar" een mens. Het lijkt me voor een mens onmogelijk om een bibliotheek zoals de Bijbel te omvatten. Dat is enerzijds zo fascinerend aan de Bijbel, maar anderzijds frustrerend voor wie een definitief eenduidig antwoord wil.

Ik kan een artikel van een dominee laten zien, en correspondentie die er ik erover had. Al was het maar om te laten zien dat men ook binnen het geloof kan discussiëren over geloof. Ik had een donderpreek verwacht maar dat viel alles mee. Tot aan het artikel (over schapen in Thomas) en die correspondentie dacht ik dat de kerk als vanouds de brandstapel zou ontsteken als men het woord apocrief maar zou horen. Dus het was voor mij een opluchting om er met een dominee over te kunnen schrijven en praten.
Wat mij voor mezelf opviel was dat een goede dominee meer is dan uit de Bijbel voorlezen. Een goede dominee is wat mij betreft een rustgevende factor bij bezetenheid. Gezien mijn geestdrift (met name over ideologie zoals geloof) kan ik zulke steun beter gebruiken dan een uitputtende discussie over boeken en betekenissen. Om die reden gaf ik de discussie vrij spoedig op, uit mezelf. Het zou anders van mijn kant gaan neerkomen op etaleren van kennis, en schriftgeleerdheid omwille van schriftgeleerdheid.

[Ridder ter Geit]

Staat die theorie in de Bijbel?

Tja, dat is hoe je het leest. Er staat dat Jezus riep: "Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten?"

Als een mens nooit volledig door god verlaten wordt, geldt dat ook voor Jezus die als mens op de aarde is. Als Jezus als enige god verlaten is, plaatst dat zijn lijden buiten het lijden van de mensen. Een mens kan geen mens en god zijn. Laat staan als de mens niet alleen zoon van god is, maar daarbij ook god zélf in eigen persoon (drie-eenheid) zou zijn. Het wordt voor mij dan een mythologisch verhaal waarin ik geen verband meer zie met het aardse lijden dat Jezus ondergaan zou hebben.

Een mens kan wel door God verlaten worden, alleen gebeurt het nooit. Dus als Jezus als mens op aarde is is dit lijden voor hem wel degelijk groot en dat zou bij een mens ook zou zijn, zou dit gebeuren.

Hoe mythologischer het kruisigingsverhaal wordt, hoe meer ik me zou gaan afvragen of er wel een kruisiging van Jezus is geweest. Bij mij ontstaat dan de neiging om dan maar het hele verhaal van Jezus een korrel zout te nemen, omdat het mij te surrealistisch wordt. Dan kan ik evengoed in Noorse, Germaanse, Romeinse en Griekse goden gaan geloven. Daar zal dan ook vast wel een kern van waarheid en symboliek in zitten. Waarom zou ik me dan persé gaan houden aan een Joodse god, die zich veel met zijn Israël bemoeit en weinig met de rest van de aarde.

In het Nieuwe Testament na Jezus wordt bepaald dat alle volken onder de genade vallen.

Dat oproerkraaien in Rome lijkt me ook Gods wil uitdragen, hoor. Hij wees de mensen streng op hun fouten. Streng, maar duidelijk en onoverkoombaar.

Hoe bedoel je, "Gods wil uitdragen"? Of bedoel je "uitdagen"?

Nee, hij voerde Gods wil uit.

Ik zie het oproerkraaien in Rome als een manier om gods wil uit te dagen. Volgens mij was Rome geen bezet gebied zoals Israël. Jezus leefde tenminste op door Romeinen bezet Joods grondgebied met een eigen historie, waar de Joodse wet anders was dan die van de Romeinen. Dat kan het verlangen naar een eigen koninkrijk versterkt hebben, in weemoed naar de tijd van David en Salomo, eeuwen ervoor. Zo'n context mis ik vooralsnog in verhalen die ik ken over Rome in Italië. Verhalen volgens welke men martelaarschap aanmoedigde en poogde indruk te maken in naam van ene Jezus. Ik heb begrepen dat de keizer veel slachtoffers kon gebruiken in zijn arena, en dat christenen zodoende een dankbaar speeltje werden om gruwelijk dood te martelen.

Volgens de apocriefe Handelingen van Petrus ziet Petrus, in Rome, "de Heer" Rome binnengaan om gekruisigd te worden. Petrus concludeert hieruit dat dit met hem (Petrus) zal gebeuren. Daarop besluit hij zich over te geven om door de Romeinen gekruisigd te worden, tot verdriet van de jongere broeders. (Petrus: "Als het de wil van de Heer is, gebeurt het, ook wanneer wij het niet willen.") Vanaf het kruis bejubelt Petrus de geheimenissen die hem met deze dood geopenbaard worden. Dit martyrium is in veel talen bewaard gebleven, waaronder de oorspronkelijke taal. Volgens Klijn had men grote belangstelling voor deze martyra en kopieerde men ze al vroeg afzonderlijk. Er zijn volgens hem Latijnse, Koptische, Syrische, Armeense, Arabische, Ethiopische en Slavische vertalingen van bewaard gebleven.
Volgens de apocriefe Handelingen van Andres wordt Andreas gekruisigd op het strand van de zee. (In Patrae? Achaia?) Na een redevoering tot het kruis wordt Andreas eraan vastgebonden. Als hij na twee dagen gesproken te hebben nog niet is gestorven, vraagt de menigte aan Aegaetes hem los te maken, Andreas wil dit echter niet en sterft.
Er was dus een aanmoedigende ideologie in martelaarschap in naam van Jezus. Met apostelen in een voorbeeldfunctie en het kruis als een heilig symbool. Als ketters materiaal is het interessant, maar ik vraag me hoe men er toentertijd over dacht. Er zijn nog steeds mensen die in naam van Jezus willen sterven. Volgens mij is het dus maar goed dat dergelijke radicale geschriften buiten de Bijbel zijn gebleven, ondanks de populariteit van martyra.

Dat lijkt wel een beetje door te slaan als volgelingen. Ik heb altijd het idee gehad dat het christelijk geloof ook een nuchter geloof kan zijn, waarin gezond verstand als 'ik wil niet dood - levend kan ik meer dan dood' toegepast kan worden. Ik zie dat je Jezus veelal ziet als mens. Op zich interessant, er zijn erg veel theorieen die dit onderbouwen, namelijk.

Hiervoor schrijf je dat een mens in tegenstelling tot Jezus nooit volledig door god verlaten wordt.
Als god goed en/of slecht is, moet dat (volgens de theorie) ook voor Jezus gelden. Anders zou Jezus beter zijn dan god.

Wat nou als God zo'n beetje alles (perfectie) is en mensen een deel daarvan, waardoor ze ook veel goedheid kunnen tonen?

[Daniel73]

Hieronder een artikel over Thomas. Gescand uit 'Kerkwijzer', Kerkblad van de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk, Maassluis. Publicatiedatum vrijdag 27 januari 2006.

- - - - - - - - - -

Jezus zei...

Het koninkrijk lijkt op een herder die honderd schapen had.
Een daarvan, het grootste, verdwaalde.
Hij liet de negenennegentig achter, om het ene te zoeken tot hij het vond.
Toen hij die moeite had gedaan, zei hij tot het schaap:
Ik heb jou meer lief dan de negenennegentig.

Evangelie van Thomas, 107
Ik heb studieverlof en in dat verlof heb ik mij gestort op het evangelie van Thomas.
Denkt u nu niet dat ik straks, met Pasen, het paasevangelie uit Thomas zal lezen, want zo gaat dat niet. Het Thomasevangelie is niet een verhaal, zoals de evangeliën die wij kennen; het is een verzameling van 114 woorden die alle ongeveer eruit zien als dat ene woord hierboven. En Jezus zeide... en dan volgt er een (meestal) korte spreuk of een gelijkenis. Een paar korte fragmenten van dit evangelie waren al bekend, maar het complete evangelie kwam pas in 1946 boven water in Egypte.
Ik hoop van mijn studieverlof een verslag te schrijven en dat zal beschikbaar zijn voor iedereen die geïnteresseerd is. Misschien schrijf ik ook wel het een en ander in Kerkwijzer. Het is misschien al te overmoedig om dat nu alvast te beloven, want het is mij in een paar dagen wel duidelijk geworden dat er ongelooflijk veel vragen spelen en dat de opvattingen over dit evangelie zeer uiteenlopen. Maar ik zal mijn best doen.
Nu dan dat woord van Jezus hierboven. Wij kennen deze gelijkenis uit Mattheüs (18 : 12-13) en uit Lucas (15 : 3-6). Maar er zijn wel verschillen. Allereerst is het het grootste schaap dat afdwaalt. Waarom nu juist het grootste? En dan dat slot: Ik heb jou meer lief dan de negenennegentig...
Zou het zo kunnen zijn dat met het grootste schaap het volk Israël is bedoeld? We weten dat Jezus het als zijn roeping zag om Israël te bekeren: 'Ik ben gezonden tot de verloren schapen van het huis van Israël' (Matth. 15 : 24). Ik weet het niet zeker, maar het zou kunnen. Het is in ieder geval een gedachte die ik ergens tegenkwam. Als je deze uitleg kiest, krijgt 'grootste' en krijgt ook 'Ik heb jou meer lief' enige betekenis.
Leggen we dit woord nu naast de woorden uit Mattheüs en Lucas, dan is duidelijk dat we niet meer te weten komen wat Jezus nu precies gezegd heeft. Hij heeft vast een gelijkenis over een verloren schaap verteld, daar niet van, maar je ziet hoe zijn leerlingen en de leerlingen van die leerlingen daarmee omgaan.
Over Thomas had ik het zojuist al. Lees je Mattheüs, dan gaat het daar over het eenvoudige doorsnee gemeentelid: 'Zo is het de wil van mijn Vader in de hemelen dat niet een van deze kleinen verloren gaat'. Dat eenvoudige gemeentelid mag overtuigd zijn van de onvoorwaardelijke goede wil van de Vader en van de niet aflatende goede zorg van de herder.
Lucas vertelt het verhaal anders en geeft het een andere betekenis: bij hem is het ene schaap dat individu dat buiten de gemeenschap (van de Kerk) is geraakt en dat nu met vreugde weer binnengehaald wordt.
Een woord van Jezus. Drie betekenissen. Verwarrend? Welnee, ik zou niet weten waarom. We weten toch al lang dat mensen verschillend horen en verschillend duiden? Of ik dan niet geloof dat de Heilige Geest... Jazeker geloof ik dat, maar ik zie nu juist het werk van de Geest in die variëteit. Wat schitterend dat dit woord van Jezus verschillende betekenissen kan hebben!
Het zal u duidelijk zijn dat ik met plezier aan Thomas werk. Afgezien van de kennis die ik van Thomas opdoe, verruimt en vergroot het mijn inzicht in die andere vier: Matthëus, Marcus, Lucas en Johannes.

G. van Doornik

- - - - - - - - - -

[Daniel73]

Toch onderzoeken de dominees ook de schrift en die (denken) er wel kaas van te kunnen maken.

Bij deze een correspondentie tussen mij en een dominee. Hij is de schrijver van het voorgaande artikel over Thomas, 'Kerkwijzer' van 27 januari 2006. Het artikel werd gevolgd door een korte reeks met meer beschouwingen van Thomas. Daarvan heb ik de digitale bestanden ontvangen. De artikels waren bedoeld voor een lokale gemeente en niet voor internet. Hij wilde "bescheiden" blijven, maar vind het goed als ik ze wel wil gebruiken op internet. Zodoende heb ik dus nog acht artikels over Thomas. Zal ik ze tonen, of wordt dat "too much" voor een board?
Wat betreft bescheidenheid valt me m'n verwarrende breedspraak in mijn emails op. De correspondentie wordt gevolgd door een e-mail van een vriend, die reageert op het "overvragen".
Ik ben benieuwd wat je vindt van het in discussie gaan met een dominee.


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

From: "D.M. van Eijmeren"
To: gvandoornik
Sent: Monday, May 01, 2006 12:55 PM
Subject: Evangelie van Thomas en de honderd schapen

Geachte heer Van Doornik,

Bij deze wil ik u bedanken voor uw artikels over het 'Evangelie van Thomas',
in de Kerkwijzer. Ik ben vorig jaar begonnen met het lezen van boeken uit de
Nag Hammadi, en voor mij betekenen ze een ontbrekende schakel in m'n geloof.
Ik kijk uit naar elk volgend artikel en hoop dat er nog vele zullen volgen.
Wat mij met name aanspreekt is uw openheid over het onderwerp, waarbij u
ruimte open laat voor interpretatie.

In uw eerste Thomas-artikel, van 27 januari 2006, over de honderd schapen in
Thomas logion 107, zoekt u naar een uitleg voor het gegeven dat het 100ste
schaap geliefder is dan de 99 anderen. In het 'Evangelie der Waarheid' staat
een uitleg, waarvan ik u een fotokopie wil geven. Ruwweg komt de uitleg
(volgens mij) neer op compleet worden. Door het 100ste schaap heeft de
herder zijn tekort opgeheven, en daarom is het zo belangrijk voor hem. Er
wordt verwezen naar een telsysteem, waarbij een hand tot en met 99 eenheden
gaat, en de andere hand voor de honderdtallen staat. Tenminste, als ik het
goed begrepen heb. Ik ben benieuwd naar wat u van de uitleg zult vinden.

Met vriendelijke groet,
Daniël van Eijmeren


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

From: "G. van Doornik"
To: "D.M. van Eijmeren"
Sent: Monday, May 01, 2006 1:04 PM
Subject: Re: Evangelie van Thomas en de honderd schapen

Geachte heer van Eijmeren,
Hartelijk dank voor uw vriendelijke opmerkingen. Ik heb juist het voorlopig
laatste artikeltje de deur uit gedaan. Want je moet ook een keer ophouden.
Graag zie ik tegemoet wat u voor mij in petto heeft.
Met vriendelijke groet,
G. van Doornik


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

From: "G. van Doornik"
To: "D.M. van Eijmeren"
Sent: Saturday, May 13, 2006 11:15 AM
Subject: Re: Evangelie van Thomas en de honderd schapen

Geachte heer van Eijmeren,

Hartelijk dank voor de fotokopieën die u mij bezorgde. Ik denk dat uw uitleg
wel terecht is, maar wat je ook ziet: dat het Evangelie der Waarheid dus
weer heel anders met dit verhaal van de 99 schapen omgaat dan Thomas. En ook
weer heel anders dan de synoptische evangelien (Lucas). Je moet ook zeggen
dat het een geen licht werpt op het andere, zozeer verschillend zijn ze. Bij
Lucas gaat het duidelijk om de zorg om het verlorene en in het Evangelie der
Waarheid zeker niet, evenmin als in Thomas.Boeiend om al die verschillen
tegente komen!
Als we nu ook maar die verschillen aanvaarden als verschillen!

Met vriendelijke groeten.

G.van Doornik


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

From: "Daniel van Eijmeren"
To: "G. van Doornik"
Sent: Monday, May 15, 2006 3:27 AM
Subject: Re: Evangelie van Thomas en de honderd schapen

Geachte heer van Doornik,

Naast de verschillen in de versies over de herder en de 100 schapen, zie ik
als overeenkomst dat de herder op zoek is naar volledigheid. Hij ontdekt dat
in zijn kudde een schaap ontbreekt en besluit het te gaan zoeken, de rest
van de kudde achterlatend. Zodoende is hij in de tussentijd incompleter dan
ooit. Hij heeft het ene schaap niet, en evenmin de 99 andere. Daar zit ik
persoonlijk mee, mijzelf in die herder verplaatsend.

Thomas laat de herder concluderen dat het ene schaap belangrijker is dan de
andere. Deze gedachte meen ik ook in de Bijbel te hebben te zien, omdat de
herder door de zoektocht, aan het ene schaap relatief meer zorg toekent dan
aan elk individueel schaap van de rest van de kudde.
Zou dat een brug tussen de verschillende versies kunnen zijn, dat het ene
schaap relatief gezien, heel belangrijk voor de herder is?

Het vraagstuk dat ik heb is dat de herder op dat moment de 99 schapen
onbewaakt achterlaat. Het is het een of het ander, op het moment van de
scheiding tussen het ene schaap (de eenling) en de rest van de kudde. Of
hij blijft bij de 99 schapen, of hij gaat op zoek naar die ene. Ik zie hier
een verscheurdheid die moeilijk op te lossen is voor de herder.
De herder zou de kudde mee kunnen nemen, maar dan loopt hij het risico dat
het probleem zich herhaalt, namelijk dat er een ander schaap, of zelfs
meerdere schapen, zoek raken tijdens de tocht. Andere mogelijkheid is dat
hij iemand aanstelt om over de 99 schapen te waken, maar dan loopt hij het
risico dat ze alsnog verwaarloosd worden of gestolen, in zijn afwezigheid.
Hij zou iemand kunnen laten zoeken naar het schaap, maar die zal het schaap
mogelijk niet herkennen en andersom. Dus ook dat is een dilemma.

Een beeld dat ik bij de herder heb is bijvoorbeeld een gezin waarin een lid
zoekraakt, bijvoorbeeld een kind. Op dat moment gaat de aandachtuit naar het
vermiste kind, en moet de rest van het gezin inleveren. Vanuit de natuur
gezien zou het dom kunnen zijn om voor de zwakke op te komen, omdat de
sterksten moeten overleven. Maar de herder neemt daarentegen een risico. Op
de een of andere manier houdt dat ene vermiste schaap hem erg bezig.

Hij kan het bij de 99 houden en het ene missen. Hij kan het ene vinden en de
99 gaan missen. Hij kan alles kwijtraken. Of hij kan compleet worden.
Als hij verlies zou accepteren zou hij ofwel de 99 schapen, ofwel het ene
schaap, als "compleetheid" kunnen ervaren. Dan is hij compleet omdat hij om
kan gaan met acceptatie van een gebrek. Hij is helaas een schaap kwijt, maar
hij moet door met zijn leven.
Het is, zover ik kan zien, de vraag hoe belangrijk het schaap is. Inferieur,
gelijkwaardig of superieur. Een dilemma. En wat moet je doen als je dit
dilemma in je leven tegenkomt? Daar zit ik mee.

Wellicht zal ik verschillen in de diverse boeken over het hoofd zien, maar
deze vraag over volledigheid had ik reeds voordat ik Thomas vorig jaar
ontdekte. Zodoende werd Thomas symbolisch gezien het ene schaap dat ik
zocht, en ik dacht compleet te zijn, maar nu ben ik weer op zoek naar de 99
andere. En andersom. Het herhaalt zich in een vicieuze cirkel. Steeds als ik
mijn kudde compleet denk te hebben, ontbreekt er weer een schaap.

Mijn levensvraag in deze is: Wat moet de herder doen in dit dilemma? Bij mij
staan de schapen voor mijn geloof. Een verscheurde zoektocht naar
volledigheid. In een gespletenheid die door de onderlinge verschillen, extra
benadrukt wordt. En ik loop ondertussen het risico van zowel vinden als
verliezen.

Mijn zoektocht doet me denken aan Thomas logion 2:

- - - - - - -
Jezus zei:
Laat hij die zoekt niet ophouden met zoeken,
totdat hij vindt
en als hij vindt zal hij verontrust worden
en als hij verontrust is zal hij zich verwonderen
en hij zal over het Al heersen.
- - - - - - -

En zo zit ik weer in een andere passage, met een variatie in Papyrus
Oxyrynchus (dat toevoegt "en rust vinden"), en die lijkt op een uitspraak in
Evangelie van de Hebreeën.
Om maar aan te tonen hoe eindeloos ik zoek naar volledigheid. Na elk
antwoord ontstaan nieuwe vragen. Binnen de Bijbel en buiten de Bijbel.

Wanneer en hoe is de kudde compleet?

Met vriendelijke groet,
Daniël


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

From: "G. van Doornik"
To: "Daniel van Eijmeren"
Sent: Monday, May 15, 2006 9:28 AM
Subject: Re: Evangelie van Thomas en de honderd schapen

Geachte heer van Eijmeren,

Een heilig beginsel bij de uitleg van een gelijkenis is dat het gaat om maar
een punt van vergelijking. Een gelijkenis mag je nooit overvragen. Als ik
zeg dat mijn vrouw een engel is, mag u niet vragen of ze ook kan vliegen
want dan overvraagt u.
Wat u doet (naar het mij voorkomt) is: teveel vragen aan de gelijkenis en
dat kan niet. Het gaat om dat ene punt en niet meer. De schrijvers hebben
hun bedoelingen en geven dat aan met die ene gelijkenis. Vraag je meer, dan
ga je aan de bedoeling voorbij.
Lucas bijv. legt de zorg van Jezus voor het verlorene uit aan die oplopende
reeks gelijkenissen: 100 schapen, 10 penningen en 1 zoon. Maar het gaat hem
om God die het verlorene zoekt. Meer niet.
Dat de gelijkenis vertelt dat de herder de 99 schapen achterlaat is een
bijkomstigheid die verder voor de gelijkenis van geen belang is.De vragen
die u stelt, zijn per definitie onoplosbaar, omdat het niet de goede vragen
zijn. U vraagt zogezegd teveel.
Ik hoop dat dit korte antwoord duidelijk is.

Met vriendelijke groet,

G. van Doornik


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

E-mail van vriend:

From: [John]
To: "Daniel van Eijmeren"
Sent: Sunday, May 21, 2006 8:50 PM
Subject: schapen

Hoi Daniel,

Als er een schaap over de dam is.......
Ik heb genoten van je correspondentie en wil je hierbij bedanken voor je kennisgeving.
Er zit niets anders op. Je [zou] een boek moeten schrijven of zelf een kerk stichten.
Daniel vraagt teveel?
-Als je nooit vraagt,krijg je niets.( engels spreekwoord)
-Beter tien keer vragen dan een keer verdwalen( jiddisch spreekwoord)
-Wie een vraag stelt is 5 minuten een dwaas: wie geen vraag stelt blijft altijd een dwaas( chinees spreekwoord)
-Wie bang is om te vragen ,schaamt zich om te leren( deens spreekwoord)
-Wie veel vraagt krijgt zelden goede raad( fragst du viel, so bist du schlecht beraten. J. von Goethe)
-Jij moet niet zo doordouwen jij, jij moet alles precies perse weten(mijn moeder ,[An Oniem])

groetjes,

[John]


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

[Daniel73]

Nu ja, de theorie is dat een mens nooit VOLLEDIG door God verlaten wordt en dat dus alleen Jezus dat toen doormaakte. Tenslotte, er hoefde maar een iemand echt voor alle zonden gestraft te worden, dus moet hij de alleregste vergelding hebben meegamaakt.

Staat die theorie in de Bijbel?

Tja, dat is hoe je het leest. Er staat dat Jezus riep: "Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten?"

Ik zie nergens dat Jezus volledig door god verlaten is, en nergens dat Jezus een uitzondering is. Het zijn met name de Romeinen die Jezus "Gods zoon" noemen, maar dat zijn mensen. Johannes houdt een betoog over de schrift geheel in vervulling laten gaan, maar dat is een interpretatie van de schrijver zelf. Er staat nergens iets over Jezus in een uitzonderingspositie qua lijden en verlatenheid. Volgens mij zijn er in het Oude Testament ook uitspraken te vinden die neerkomen op "Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten?" Tijdens de kruisiging heeft Jezus weinig gezegd dat is opgenomen in de verhalen.

In Lucas 23:24 staat dat Jezus vlak voor de kruisiging zei: ‘Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.’
Dat vind ik bijzonder en bovenmenselijk, als je dat in zo'n vreselijke positie nog kunt zeggen. Maar er staat als notitie: "In andere handschriften ontbreken deze woorden."

Hieronder een selectie fragmenten over de kruisiging, uit de vier canonieke evangeliën.

- - - - - - - - - -

Matteüs 27:45-50
45 Rond het middaguur viel er duisternis over het hele land, die drie uur aanhield. 46 Aan het einde daarvan, in het negende uur, gaf Jezus een schreeuw en riep luid: ‘Eli, Eli, lema sabachtani?’ Dat wil zeggen: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?’ 47 Toen de omstanders dat hoorden, zeiden enkelen van hen: ‘Hij roept om Elia!’ 48 Meteen kwam er uit hun midden iemand toegesneld die een spons pakte en in zure wijn doopte. Hij stak de spons op een stok en probeerde hem te laten drinken. 49 De anderen zeiden: ‘Niet doen, laten we eens kijken of Elia hem komt redden.’ 50 Nog eens schreeuwde Jezus het uit, toen gaf hij de geest. 51 Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven tot onder in tweeën, en de aarde beefde en de rotsen spleten. 52 De graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen werden tot leven gewekt; 53 na Jezus’ opstanding kwamen ze uit de graven, gingen de heilige stad binnen en maakten zich bekend aan een groot aantal mensen. 54 Toen de centurio en degenen die met hem Jezus bewaakten de aardbeving voelden en merkten wat er gebeurde, werden ze door een hevige angst overvallen en zeiden: ‘Hij was werkelijk Gods Zoon.’
55 Vele vrouwen, die Jezus vanuit Galilea gevolgd waren om voor hem te zorgen, stonden van een afstand toe te kijken. 56 Onder hen bevonden zich Maria uit Magdala, Maria de moeder van Jakobus en Josef, en de moeder van de zonen van Zebedeüs.

- - - - - - - - - -

Marcus 15:33-39, 16:1
33 Op het middaguur viel er een duisternis over het hele land, die drie uur aanhield. 34 Aan het einde daarvan, in het negende uur, riep Jezus met luide stem: ‘Eloï, Eloï, lema sabachtani?’, wat in onze taal betekent: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?’ 35 Toen de omstanders dat hoorden, zeiden enkelen van hen: ‘Hoor, hij roept Elia!’ 36 Iemand ging snel een spons halen, doordrenkte die met zure wijn, stak de spons op een stok en probeerde hem te laten drinken, terwijl hij zei: ‘Laten we eens kijken of Elia komt om hem eraf te halen.’ 37 Maar Jezus slaakte een luide kreet en blies de laatste adem uit. 38 En het voorhangsel van de tempel scheurde van boven tot onder in tweeën. 39 Toen de centurio, die recht tegenover hem stond, hem zo zijn laatste adem zag uitblazen, zei hij: ‘Werkelijk, deze mens was Gods Zoon.’
1 Toen de sabbat voorbij was, kochten Maria uit Magdala en Maria de moeder van Jakobus, en Salome geurige olie om hem te balsemen.

- - - - - - - - - -

Lucas 23:44-49
44-45 Rond het middaguur werd het donker in het hele land omdat de zon verduisterde. De duisternis hield drie uur aan. Toen scheurde het voorhangsel van de tempel doormidden. [44–45] 45 46 En Jezus riep met luide stem: ‘Vader, in uw handen leg ik mijn geest.’ Toen hij dat gezegd had, blies hij de laatste adem uit. 47 De centurio zag wat er gebeurd was en loofde God met de woorden: ‘Werkelijk, deze mens was een rechtvaardige!’ 48 De mensen die voor het schouwspel samengekomen waren en de gebeurtenissen hadden gadegeslagen, keerden terug naar huis, terwijl ze zich op de borst sloegen. 49 Alle mensen die Jezus gekend hadden waren op een afstand blijven staan, ook de vrouwen die hem vanuit Galilea gevolgd waren en alles hadden zien gebeuren.

- - - - - - - - - -

Johannes 19,25-30
25 Bij het kruis van Jezus stonden zijn moeder met haar zuster, Maria, de vrouw van Klopas, en Maria uit Magdala. 26 Toen Jezus zijn moeder zag staan, en bij haar de leerling van wie hij veel hield, zei hij tegen zijn moeder: ‘Dat is uw zoon,’ 27 en daarna tegen de leerling: ‘Dat is je moeder.’ Vanaf dat moment nam die leerling haar bij zich in huis.
28 Toen wist Jezus dat alles was volbracht, en om de Schrift geheel in vervulling te laten gaan zei hij: ‘Ik heb dorst.’ 29 Er stond daar een vat water met azijn; ze staken er een majoraantak met een spons in en brachten die naar zijn mond. 30 Nadat Jezus ervan gedronken had zei hij: ‘Het is volbracht.’ Hij boog zijn hoofd en gaf de geest.
31 Het was voorbereidingsdag, en de Joden wilden voorkomen dat de lichamen op sabbat, en nog wel een bijzondere sabbat, aan het kruis zouden blijven hangen. Daarom vroegen ze Pilatus of de benen van de gekruisigden gebroken mochten worden en of ze de lichamen mochten meenemen. 32 Toen braken de soldaten de benen van de eerste die tegelijk met Jezus gekruisigd was, en ook die van de ander. 33 Vervolgens kwamen ze bij Jezus, maar ze zagen dat hij al gestorven was. Daarom braken ze zijn benen niet. 34 Maar een van de soldaten stak een lans in zijn zij en meteen vloeide er bloed en water uit. 35 Hiervan getuigt iemand die het zelf heeft gezien, en zijn getuigenis is betrouwbaar. Hij weet dat hij de waarheid spreekt en wil dat ook u gelooft. 36 Zo ging de Schrift in vervulling: ‘Geen van zijn beenderen zal verbrijzeld worden.’ 37 Een andere schrifttekst zegt: ‘Zij zullen hun blik richten op hem die ze hebben doorstoken.’

- - - - - - - - - -

Als een mens nooit volledig door god verlaten wordt, geldt dat ook voor Jezus die als mens op de aarde is. Als Jezus als enige god verlaten is, plaatst dat zijn lijden buiten het lijden van de mensen. Een mens kan geen mens en god zijn. Laat staan als de mens niet alleen zoon van god is, maar daarbij ook god zélf in eigen persoon (drie-eenheid) zou zijn. Het wordt voor mij dan een mythologisch verhaal waarin ik geen verband meer zie met het aardse lijden dat Jezus ondergaan zou hebben.

Een mens kan wel door God verlaten worden, alleen gebeurt het nooit. Dus als Jezus als mens op aarde is is dit lijden voor hem wel degelijk groot en dat zou bij een mens ook zou zijn, zou dit gebeuren.

Ik zou hier dan graag Bijbelcitaten over willen zien.
Dat een mens niet door god verlaten wordt zal vast wel in de Bijbel staan. Jezus's woorden over verlatenheid zullen voor aanwezigen een verpletterende indruk hebben gemaakt, maar ik zie nergens staan dat god (de vader) een zoon echt geheel verlaten heeft. De natuurverschijnselen van een donkere lucht kan ik me nog voorstellen als teken. Blijkbaar was er een zonsverduistering. Maar die verduistering geldt ook voor de aanwezigen. Ik zie nergens een punt dat mij moet doen geloven dat Jezus echt de enige was die verlaten werd, en dat hij daarom bijzonder zou zijn als god/mens. De opstanding zou eerder bewijzen dat hij toch gods bevoorrechte lieveling is, en dat hij minder verlaten was dan een gewoon mens.

Matteüs schrijft dat na Jezus's dood de graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen tot leven werden gewekt, en dat ze kwamen ze uit de graven, de heilige stad binnengingen en zich bekend maakten aan een "groot aantal mensen". Als dit echt gebeurd zou zijn, zouden er veel meer verslagen zijn overgeleverd van dit grote moment. Een groot aantal mensen heeft het gezien. De Romeinen zouden er zeker melding van gemaakt hebben. Welk groots Romeins complot heeft die historische gebeurtenis uitgewist en verbannen naar een religieus boek?
Als zulke verslagen een bewijs moeten zijn van een echte, historische gebeurtenis, die niet alleen maar op papier is ontstaan, dan mag het een wonder heten dat men het achteraf alleen maar van bronnen op basis van bronnen moet vernemen, die bovendien in diverse handschriften zijn aangepast. Ik zou kunnen stellen dat god nu mijn geloof op de proef stelt, maar dan kan ik alles gaan verwachten. Zie ik een lichtflits, dan zou dat vast weleens Jezus Christus kunnen zijn. En als die verschijning dan zegt dat ik het kerkorgel moet slopen omdat muziek de mensen doof maakt voor god's woord, dan zal ik dat helaas moeten doen. Geen kerkbazaar is nog veilig voor mij. Wee het positieve kasverschil! Er staat immers geschreven...
Ben ik dan een vandalist of kondig ik een nieuwe tijd voor de wereld aan? Of kwam de lichtflits van mijzelf? Er zijn veel mensen die zichzelf Jezus Christus noemen. Waarom zouden zij Jezus niet zijn? Jezus werd zelf al niet geloofd als hij zelf zei dat hij het was. Zelfs een "werkelijk" groots wonder zoals gestorven heiligen die zich volgens Matteüs aan een groot aantal mensen laten zien, is door velen voorbij geschoven als een geromantiseerd verhaal. Misschien was 11/9 ook wel een teken van boven. Kort erop leek de wereld even eensgezind, totdat Bush zijn legerpakje aantrok. De vreemdste gedachten kunnen onstaan als men zo met de Bijbel omgaat, of met boeken zoals de Koran. Men hoort als kind een verhaal en dat verandert de realiteit, afhankelijk van hoe "goed" of "slecht" men ernaar luistert.

Hoe mythologischer het kruisigingsverhaal wordt, hoe meer ik me zou gaan afvragen of er wel een kruisiging van Jezus is geweest. Bij mij ontstaat dan de neiging om dan maar het hele verhaal van Jezus een korrel zout te nemen, omdat het mij te surrealistisch wordt. Dan kan ik evengoed in Noorse, Germaanse, Romeinse en Griekse goden gaan geloven. Daar zal dan ook vast wel een kern van waarheid en symboliek in zitten. Waarom zou ik me dan persé gaan houden aan een Joodse god, die zich veel met zijn Israël bemoeit en weinig met de rest van de aarde.

In het Nieuwe Testament na Jezus wordt bepaald dat alle volken onder de genade vallen.

Waar staat dat? Jezus was allereerst met Israël bezig. Zover ik weet was niet Jezus maar Paulus belangrijk voor het onder de genade laten vallen van alle volken, zowel Joodse als niet-Joodse. Handelingen maakt gewag van een grote onenigheid tussen Joodse en niet-Joodse gelovigen. Dat is na de dood van Jezus. Blijkbaar heeft Jezus zelf niets over een belangrijk wereldwijd onderwerp als niet-besnijden gezegd, anders zouden ze hem er wel op citeren. Ze bedenken zelf een compromis. Jakobus zegt dat hij "van mening" is dat ze de heidenen geen al te zware lasten moeten opleggen. Maar dat zegt niets over wat Jezus ervan gevonden zou hebben.

- - - - - - - - - -

Handelingen 15:1-29

1 Er kwamen enkele leerlingen uit Judea, die betoogden dat de broeders zich moesten laten besnijden, overeenkomstig het door Mozes overgeleverde gebruik, omdat ze anders niet konden worden gered. 2 Dit leidde tot grote onenigheid met Paulus en Barnabas en mondde uit in een felle woordenstrijd. Besloten werd dat Paulus en Barnabas, samen met enkele andere leerlingen, naar Jeruzalem zouden gaan om deze kwestie voor te leggen aan de apostelen en de oudsten. 3 Nadat de gemeente hun uitgeleide had gedaan, gingen ze op weg en trokken ze door Fenicië en Samaria. Daar verhaalden ze uitvoerig over de bekering van de heidenen, iets dat bij alle gelovigen grote vreugde wekte. 4 Bij hun aankomst in Jeruzalem werden ze verwelkomd door de apostelen en de oudsten en door de rest van de gemeente. Ze brachten verslag uit van alles wat God door hen tot stand had gebracht. 5 Enkele gelovigen die tot de partij van de Farizeeën behoorden, gaven echter te verstaan dat ook de niet-Joodse gelovigen dienden te worden besneden en opdracht moesten krijgen zich aan de wet van Mozes te houden.
6 De apostelen en de oudsten kwamen bijeen om nader op deze zaak in te gaan. 7 Toen het tot een hevige woordenstrijd kwam, stond Petrus op en zei: ‘Broeders, u weet dat God mij al in het begin uit uw midden heeft gekozen om de boodschap van het evangelie onder de heidenen te verspreiden en hen tot geloof te brengen. 8 God, die weet wat er in de mensen omgaat, heeft blijk gegeven van zijn vertrouwen in de heidenen door hun de heilige Geest te schenken, zoals hij die ook aan ons geschonken heeft. 9 Hij heeft geen enkel onderscheid gemaakt tussen ons en hen, want hij heeft hen door het geloof innerlijk gereinigd. 10 Waarom wilt u God dan trotseren door op de schouders van deze leerlingen een juk te leggen dat onze voorouders noch wijzelf konden dragen? 11 Nee, we geloven dat we alleen door de genade van de Heer Jezus gered kunnen worden, op dezelfde wijze als zij.’ 12 Daarop zwegen alle aanwezigen, en men luisterde naar Barnabas en Paulus, die vertelden welke grote tekenen en wonderen God door hen onder de heidenen had verricht. 13 Toen ze waren uitgesproken, nam Jakobus het woord. Hij zei: ‘Broeders, luister. 14 Simeon heeft uiteengezet hoe God zelf het plan heeft opgevat om uit de heidenen een volk te vormen dat zijn naam vereert. 15 Dat stemt overeen met de woorden van de profeten; er staat immers geschreven: 16 “Dan keer ik terug op mijn schreden. Ik zal het vervallen huis van David herbouwen, uit het puin zal ik het weer opbouwen. Ik zal dit huis doen herrijzen, 17-18 zodat de mensen die overgebleven zijn de Heer zullen zoeken, evenals alle heidenen over wie mijn naam is uitgeroepen. Zo spreekt de Heer, die dit van oudsher heeft aangekondigd.” [17–18] 18
19 Daarom ben ik van mening dat we de heidenen die zich tot God bekeren geen al te zware lasten moeten opleggen, 20 maar dat we hun moeten schrijven dat ze zich dienen te onthouden van wat door de afgodendienst bezoedeld is, van ontucht, van vlees waar nog bloed in zit en van het bloed zelf. 21 In haast elke stad wordt de wet van Mozes immers al sinds mensenheugenis verkondigd en op iedere sabbat in de synagogen voorgelezen.’
22 Daarop besloten de apostelen en de oudsten in overleg met de hele gemeente enkele afgevaardigden met Paulus en Barnabas mee te zenden naar Antiochië. De keuze viel op twee leiders uit de gemeente: Judas, wiens bijnaam Barsabbas luidde, en Silas. 23 Men gaf hun een brief mee met de volgende inhoud:
‘Van de apostelen en de oudsten. Aan hun broeders en zusters in Antiochië, Syrië en Cilicië die uit de heidense volken afkomstig zijn: gegroet! 24 Wij hebben vernomen dat enkelen van ons u een bezoek hebben gebracht – zonder dat wij hun dat hadden opgedragen – en dat hun uitspraken aanleiding zijn geweest tot verwarring en verontrusting. 25 Daarom hebben we eensgezind besloten enkele broeders naar u toe te zenden in het gezelschap van onze geliefde Barnabas en Paulus, 26 mensen die hun leven op het spel hebben gezet voor de naam van onze Heer Jezus Christus. 27 We hebben Judas en Silas afgevaardigd, en zij zullen de inhoud van deze brief mondeling toelichten. 28 In overeenstemming met de heilige Geest hebben wij namelijk besloten u geen andere verplichtingen op te leggen dan wat strikt noodzakelijk is: 29 onthoud u van offervlees dat bij de afgodendienst is gebruikt, van bloed, van vlees waar nog bloed in zit, en van ontucht. Als u zich hier aan houdt, doet u wat juist is. Het ga u goed.’

- - - - - - - - - -

Het vergaderen doet me een beetje aan de mensen rondom de Lijst Pim Fortuyn denken die na de plotselinge dood van Pim Fortuyn bespraken wat hun Pim gewild zou hebben. Dat zou voor mij een kader kunnen zijn, omdat Prediker zegt dat alles zich herhaalt. En of het toeval ermee speelt kreeg Pim een hemelvaart en kwam hij uit zijn graf, om elders te rusten. Met de vraag of er ooit een Pim terugkomt.

Hoe bedoel je, "Gods wil uitdragen"? Of bedoel je "uitdagen"?

Nee, hij voerde Gods wil uit.

Hoe voerde Jezus gods wil uit? Door zichzelf te laten kruisingen? Zou god dat gewild hebben? Of is het een interpretatie van mensen, dat god zoiets gewild zou hebben? Dat er een kruisiging geweest is, daar zijn velen het over eens. Maar de supernatuurlijke verschijnselen zijn typisch voor religieuze geschriften zoals er zovelen zijn. Mijn interpretatie is dat veel mensen niet kunnen hebben dat Jezus dood is, en dat ze van ellende niet weten hoe ze het ongedaan kunnen maken zonder de realiteit te verliezen.

Een interpretatie die ik hoorde zegt dat het zou gaan om "cognitieve dissonantie": Men wil niet weten dat men verslagen is. De koning is dood.
Men bedenkt dat het gods wil was, en dat god er vast een reden voor zal hebben. Zoals men zo vaak doet als iemand sterft. (God wil de goeden het eerste bij zich hebben, etc.)

Er zijn nog steeds mensen die in naam van Jezus willen sterven. Volgens mij is het dus maar goed dat dergelijke radicale geschriften buiten de Bijbel zijn gebleven, ondanks de populariteit van martyra.

Dat lijkt wel een beetje door te slaan als volgelingen. Ik heb altijd het idee gehad dat het christelijk geloof ook een nuchter geloof kan zijn, waarin gezond verstand als 'ik wil niet dood - levend kan ik meer dan dood' toegepast kan worden. Ik zie dat je Jezus veelal ziet als mens. Op zich interessant, er zijn erg veel theorieen die dit onderbouwen, namelijk.

Hoe kan het christelijk geloof als een nuchter geloof gezien worden? Ik probeer als gelovige ook nuchter te kijken. Maar ik vraag me af hoe een christen zichzelf nuchter kan zien, en in hoeverre een christen bereid is om het tegendeel van zijn gelijk in ogenschouw te nemen. Vaak verwijst men naar de Bijbel als bewijsmateriaal, maar de Bijbel zegt even makkelijk iets anders dan wat een kerk zou willen. Zijn dat dan uitzonderingen? Hoe meer uitzonderingen hoe makkelijker het is om zelf een raamwerk uit de Bijbel te brouwen. Een raamwerk over oorlog. Een raamwerk over wraak. Een raamwerk over vrede. Een raamwerk over vergeving. En elke raamwerker kan zeggen dat het "volgens de Bijbel" is, want er zijn weinigen die daadwerkelijk de Bijbel zullen pakken om te kijken wat er echt stond.
Gelovigen nemen de Bijbel en hun god vaak zelf met een korrel zout. De vragen concentreren zich om bureacratische details zoals stambomen (god, gods zoon) en eerbetonen. Men kan zich dan afsplitsen van een katholieke oerkerk met al zijn beelden en jurken, maar men blijft dan een vertakking als men zich toch op hetzelfde boek blijft baseren, dat samengesteld is door katholieken.

Mijn zorg is dat er bij mijn weten geen christelijke kerk is die Jezus als een mens ziet. En de mensen die Jezus wel als een mens zien, die hebben vaak niets met kerken. Dus dan ontstaat een eenzaam geloofje, waarbij ik vrees dat mede-christenen gauw de pest hebben aan zo'n criticus.
Waar ik bang voor ben is dat christenen zich even fel, zo niet feller, zouden gedragen als hun Jezusbeeld echt in gevaar kwam. Nederland kent bijvoorbeeld een wet tegen godslastering. Er lijkt meer tolerantie te komen, maar een programma-serie als 'God bestaat niet' levert een relletje op. (Waardoor de serie me opviel.) Hoe nuchter zullen christenen reageren als hun wijn in water verandert? Zouden ze op dezelfde manier kunnen kijken naar Jezus als dat ze doen naar de positie van ene verre Mohammed van een andere kudde?

Hiervoor schrijf je dat een mens in tegenstelling tot Jezus nooit volledig door god verlaten wordt.
Als god goed en/of slecht is, moet dat (volgens de theorie) ook voor Jezus gelden. Anders zou Jezus beter zijn dan god.

Wat nou als God zo'n beetje alles (perfectie) is en mensen een deel daarvan, waardoor ze ook veel goedheid kunnen tonen?

God is dan ook een onderdeel van de mens Jezus, die veel goedheid heeft getoond. Dat is zo ongeveer wat ik geloof. Maar dat geloof ik over veel meer mensen dan alleen Jezus.

Wat ik bewonder aan het verschijnsel Christus is dat hij posthuum, na zo'n 2000 jaar nog steeds de aandacht heeft en mensen op ontelbaar verschillende manieren kan inspireren. Dat fascineert me. Als een flonkerende diamant met meerdere weerspiegelingen (vlakken) tegelijk. Of zoals de levende weerspiegeling in watergolven. Dat maakt het zintuigelijke effect voor mij gelijk met dat van een "god" of "heilige geest". Al was het maar omdat, zelfs als het maar bedenksels zijn, er toch velen zijn die er hun leven voor zo'n geest zouden opofferen, op wat voor gruwelijke manier dan ook.

Veel mensen denken nog steeds dat almachtige goden met hen communiceren, en dat de hemel omlaag komt. De film 'The Passion of Christ' is gebaseerd op interpretatie van vage bronnen, en ook dat wordt (al dan niet door een paus) als historisch correct beschouwd, alsof het niet om een geromantiseerde film maar om een real-life documentaire gaat. Dat toont aan hoe dun de grens tussen fantasie en werkelijkheid kan zijn.
- - - - - - - - - -
CNN reported that Pope John Paul II had a private viewing of the film shortly before its release. [...] Supporters of Gibson’s interpretation of the Passion claimed that the Pope allegedly remarked to his good friend, Monsignor Stanisław Dziwisz, "It is as it was." Dziwisz denied that this ever happened, but it was reported widely that the Pope had, indeed, said those words.
- - - - - - - - - -
http://en.wikipedia.org/wiki/Passion_of_the_Christ
http://www.cnn.com/2003/SHOWBIZ/Movies/12/17/pope.gibson/

Een van de mooiste aprociefe fragmenten vind ik de vertelling over de ontmoeting met Jezus volgens 'De Handelingen van Johannes':

Toen Hij Petrus en Andreas, die broers van elkaar waren, had uitgekozen, kwam Hij naar mij en mijn broer Jacobus toe. Hij zei: 'Ik heb jullie nodig, kom naar me toe. En mijn broer, die dit hoorde, zei: 'Johannes, wat zou dat kind willen dat ons aan de oever staat te roepen?' Ik zei: 'Hoezo, een kind?' En hij weer tegen mij: 'Dat daar naar ons staat te wenken.' En ik antwoordde: 'Omdat we zo lang wakker zijn geweest op het water, zie je niet meer zo goed, broeder Jacobus. Zie je niet dat daar een schoongevormde man staat, mooi en met een opgewekt gezicht?' Hij zei me: 'Die zie ik niet, broeder, maar laten we naar hem toe gaan om te zien wat hij wil.'

Jezus kan er voor verschillende personen verschillend uitzien. Zoals ieder mens door verschillende personen anders gezien wordt. De ene ziet een oude bejaarde, de ander ziet een man in de bloei van zijn leven. Maar beide personen kunnen bv. Barks zijn. Zo werkt dat met iedereen. Ik vind het ook los van de vraag of god wel/niet bestaat, mateloos interessant om zulke schrijfsels aan te treffen. Ze geven mij op die manier een inzicht in hoe ik met "god" om kan gaan.

[Ridder ter Geit]

Ik zie nergens dat Jezus volledig door god verlaten is, en nergens dat Jezus een uitzondering is. Het zijn met name de Romeinen die Jezus "Gods zoon" noemen, maar dat zijn mensen. Johannes houdt een betoog over de schrift geheel in vervulling laten gaan, maar dat is een interpretatie van de schrijver zelf. Er staat nergens iets over Jezus in een uitzonderingspositie qua lijden en verlatenheid. Volgens mij zijn er in het Oude Testament ook uitspraken te vinden die neerkomen op "Mijn God, mijn God, waarom hebt gij mij verlaten?" Tijdens de kruisiging heeft Jezus weinig gezegd dat is opgenomen in de verhalen.

Ik vraag me nu ook af waar het staat. Net als dat Jezus eerst door de hel moest gaan... dan moet ik het Nieuwe Testament nog eens doorspitten.

Waar staat dat? Jezus was allereerst met Israël bezig. Zover ik weet was niet Jezus maar Paulus belangrijk voor het onder de genade laten vallen van alle volken, zowel Joodse als niet-Joodse. Handelingen maakt gewag van een grote onenigheid tussen Joodse en niet-Joodse gelovigen. Dat is na de dood van Jezus. Blijkbaar heeft Jezus zelf niets over een belangrijk wereldwijd onderwerp als niet-besnijden gezegd, anders zouden ze hem er wel op citeren. Ze bedenken zelf een compromis. Jakobus zegt dat hij "van mening" is dat ze de heidenen geen al te zware lasten moeten opleggen. Maar dat zegt niets over wat Jezus ervan gevonden zou hebben.

Ook daarvoor moet in in het Nieuwe Testament gaan zoeken. De vergelijking met de barmhartige Samaritaan geeft wel iets soortgelijks aan (als je de vergelijking doortrekt tot buiten Israel).

Hoe voerde Jezus gods wil uit? Door zichzelf te laten kruisingen? Zou god dat gewild hebben? Of is het een interpretatie van mensen, dat god zoiets gewild zou hebben? Dat er een kruisiging geweest is, daar zijn velen het over eens. Maar de supernatuurlijke verschijnselen zijn typisch voor religieuze geschriften zoals er zovelen zijn. Mijn interpretatie is dat veel mensen niet kunnen hebben dat Jezus dood is, en dat ze van ellende niet weten hoe ze het ongedaan kunnen maken zonder de realiteit te verliezen.

Tja, je kunt wel van alles geloven of niet geloven, maar het gehele Nieuwe Testament is erop gestoelt dat Jezus stierf voor onze zonden.

[Daniel73]

Ik vraag me nu ook af waar het staat. Net als dat Jezus eerst door de hel moest gaan... dan moet ik het Nieuwe Testament nog eens doorspitten.

Ik ben benieuwd. Een apocrief geschrift omschrijft het "Dodenrijk" na de kruisiging van Jezus. ('Handelingen van Pilatus', of 'Evangelie van Nikodemus').

Abraham, Jesaja, Johannes de Doper, Seth, Adam, en Satan/Beëlzebub worden genoemd als aanwezigen in het "Dodenrijk". De "Koning der Ere" verschijnt en leidt vader Adam en alle rechtvaardigen naar het "Paradijs", waar hij ze toevertrouwt aan aartsengel Michaël.
Henoch en Elia de Thisbiet worden genoemd als mannen die met lichaam en ziel in het "Paradijs" wonen. Henoch zegt dat hij en Elia zullen leven tot het einde der tijden. Daarna zullen ze door god worden weggezonden om de Antichrist te verslaan en door hem gedood te worden. Maar na drie dagen zullen ze opstaan en door wolken worden meegevoerd, de "Heer" tegemoet.
En terwijl ze zo spreken komt er een kleine man aan die een kruis op zijn schouders ronddraagt. Hij zegt dat hij een rover en een dief op aarde geweest is en dat de joden hem daarvoor gepakt en gekruisigd hebben, samen met "onze Heer Jezus Christus". Hij vertelt dat hij de wonderen zag en daardoor is gaan geloven. Hij zegt dat hij riep naar Jezus hem niet te vergeten, dat Jezus antwoordde dat hij vandaag nog met hem in het "Paradijs" zou komen, en dat Michaël hem (de rover) toeliet en vertelde dat Adam onderweg is met de rechtvaardigen. En toen de heiligen dat hoorden riepen ze allemaal luid: "Groot is onze Heer en groot is Zijn macht."
Aldus Jozef (die het lichaam van Jezus vroeg) en Nikodemus, die vertellen wat ze hebben "gezien en gehoord". Na het ontvangen van een afschrift verdwijnen ze plotseling.

Dit is wat ik zo gauw uit het apocrief haal. Ik vind het geschrift interessant omdat het, met typische terugverwijzingen naar citaten, aannemelijk probeert te maken dat er een religieus wonder is geschied.

Het geschrift, in vertaling, is me onduidelijk voor wat betreft verwijzingen naar Jezus zelf. Het Dodenrijk (in personificatie) vraagt: "Bent U dan Jezus over wie de opperste heerser Satan ons vertelde dat U door kruis en dood de hele wereld in handen zoudt krijgen?" Maar daarop wordt geen antwoord van de "Koning der Ere" gegeven. Hij pakt Satan bij zijn hoofd vast, en zegt de engelen zijn (Satans) handen en voeten en hals en mond met ijzers te boeien. Daarna geeft hij Satan door aan het Dodenrijk, en zegt hem Satan stevig vast te houden tot "mijn tweede komst". Het Dodenrijk vraagt Satan vervolgens wat hem ertoe gedwongen heeft om ervoor te zorgen dat de Koning der Ere gekruisigd werd, zodat Koning der Ere in het dodenrijk kwam en hen machteloos heeft gemaakt. Er is geen enkele dode meer overgebleven bij hen.
Ik zie er vooralsnog nergens dat de Koning der Ere zichzelf met Jezus identificeert. Wel dat hij door anderen zo genoemd wordt. De vraag van Satan zonder antwoord van de Koning vind ik opmerkelijk.

Het verslag is in de vertaling van A.F.J. Klijn uit 1985, samen met de 'Handelingen van Pilatus' en een 'brief van Pilatus' gevoegd onder het 'Evangelie van Nikodemus'.

Wikipedia-linken:.
http://en.wikipedia.org/wiki/New_Testament_apocrypha
http://en.wikipedia.org/wiki/Gospel_of_Nicodemus
http://www.earlychristianwritings.com/actspilate.html

Waar staat dat? Jezus was allereerst met Israël bezig. Zover ik weet was niet Jezus maar Paulus belangrijk voor het onder de genade laten vallen van alle volken, zowel Joodse als niet-Joodse. Handelingen maakt gewag van een grote onenigheid tussen Joodse en niet-Joodse gelovigen. Dat is na de dood van Jezus. Blijkbaar heeft Jezus zelf niets over een belangrijk wereldwijd onderwerp als niet-besnijden gezegd, anders zouden ze hem er wel op citeren. Ze bedenken zelf een compromis. Jakobus zegt dat hij "van mening" is dat ze de heidenen geen al te zware lasten moeten opleggen. Maar dat zegt niets over wat Jezus ervan gevonden zou hebben.

Ook daarvoor moet in in het Nieuwe Testament gaan zoeken. De vergelijking met de barmhartige Samaritaan geeft wel iets soortgelijks aan (als je de vergelijking doortrekt tot buiten Israel).

Volgens Wikipedia waren Samaritanen tweederangs burgers, en maakten ze ten tijde van de Romeinse onderdrukking deel uit van Judea. Telt Judea als buitenland?

- - - - - - - - - -
Rond de tijd van Jezus Christus aan het begin van de jaartelling werden de Samaritanen door de Joden nog steeds als tweederangsburgers en dito gelovigen behandeld. Volgens het Nieuwe Testament was ook Jezus van mening dat de Samaritanen niet de juiste leer bezaten maar trachtte hij wel hun achterstelling te doorbreken zoals in het geval van de gelijkenis van de Barmhartige Samaritaan.
De Samaritanen werden onderdrukt onder de heerschappij van het Romeinse keizerrijk toen Samaria in de eerste eeuwen van de jaartelling deel uitmaakte van de Romeinse provincie Judea. Later, onder de Byzantijnse keizer Zeno in de vijfde eeuw werden Samaritanen en Joden beiden afgeslacht. Een mislukte Samaritaanse onafhankelijkheidsoorlog vond in 529 plaats waarbij duizenden Samaritanen omkwamen. De Samaritaanse religie werd vrijwel verbannen uit het christelijke Byzantijnse Rijk.
- - - - - - - - - -
http://nl.wikipedia.org/wiki/Samaritanen

- - - - - - - - - -
Judea, Grieks-Romeinse benaming (Judaea) voor het gebied van het koninkrijk Juda, thans nog naam van een streek die gedeeltelijk in Israël ligt en gedeeltelijk op de bezette Westelijke Jordaanoever
- - - - - - - - - -
http://nl.wikipedia.org/wiki/Judea


Hieronder staat de gelijkenis, die volgens de tekst draait om de vraag "Wie is mijn naaste?"
Hoewel ik het verband met andere volken interessant vind, kan ik er geen betoog uit halen dat Jezus buiten Israël zou plaatsen. Het lijkt mij een typisch lokaal verhaal, met lokale bevolkingsgroepen.

- - - - - - - - - -

Lucas 10:25-37
25 Er kwam een wetgeleerde die hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ 26 Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ 27 De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ 28 ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ 29 Maar de wetgeleerde wilde zich rechtvaardigen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ 30 Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten. 31 Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. 32 Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. 33 Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag liggen. 34 Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. 35 De volgende morgen gaf hij twee denarie aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” 36 Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ 37 De wetgeleerde zei: ‘De man die medelijden met hem heeft getoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’

- - - - - - - - - -

Hoe voerde Jezus gods wil uit? Door zichzelf te laten kruisingen? Zou god dat gewild hebben? Of is het een interpretatie van mensen, dat god zoiets gewild zou hebben? Dat er een kruisiging geweest is, daar zijn velen het over eens. Maar de supernatuurlijke verschijnselen zijn typisch voor religieuze geschriften zoals er zovelen zijn. Mijn interpretatie is dat veel mensen niet kunnen hebben dat Jezus dood is, en dat ze van ellende niet weten hoe ze het ongedaan kunnen maken zonder de realiteit te verliezen.

Tja, je kunt wel van alles geloven of niet geloven, maar het gehele Nieuwe Testament is erop gestoelt dat Jezus stierf voor onze zonden.

Waar staat in het Nieuwe Testament dat Jezus is gestorven voor onze zonden? Van wie komt die interpretatie?
Ik ben best bereid om van alles te geloven, maar waarop kan ik me baseren?
En waar zegt Jezus zélf dat hij sterft voor onze zonden? Hoe kan Jezus sterven voor onze zonden als hij zelf verlaten aan een kruis hangt, schreeuwend om god?

Het opstandingsverhaal lijkt mij op de verhalen over Elvis die een supermarkt bezoekt. Elvis leeft. Men wil zo graag dat de dood niet bestaat, dat men zulke gedachten krijgt.
De nadruk op "Jezus die stierf voor onze zonden" is daar een schepje bovenop, en geeft volgelingen van Jezus een vrijbrief om van alles te beweren. Een traditie die tot op de dag van vandaag voortduurt. Jezus is niet dood. Welnee. Hij werd vermoord als cadeautje voor ons. Omdat god van ons houdt. Men is al eeuwen bezig om het aannemelijk te maken, en tot op de dag van vandaag weten ook veel gelovigen niet wat ze ermee aanmoeten. Een god van liefde die een mens ("zijn zoon") in een soort van tevoren opgezet zelfmoord-toneelspel laat uitvoeren, om volgelingen eeuwig gelukkig te maken. Wie verzint dat?

Persoonlijk vind ik dat zulke gruwelijke verhalen een slecht beeld van god neerzetten. Alsof god zou ooit verlangen dat iemand zichzelf voor hem zou laten kruisigen. Maar het bloederige verhaal wordt er al eeuwen bij kinderen met de paplepel ingegoten, voordat ze zich een zelfstandige visie op de wereld kunnen vormen. Dat vind ik kwalijk. Ik noem dat hersenspoeling. Je kunt mensen van alles wijs maken.

Waarom is John Lennon vermoord? Om ons een plezier te doen? Voor onze zonden?
Maar dan zegt men "Je kunt John Lennon niet met Onze Lieve Heer vergelijken"... En waarom kan dat niet? Omdat men dan ziet hoe bizar de theologie is.

Hoe dan ook, wat men ook gelooft, ik vraag me af hoeveel mensen om Jezus zouden geven als ze hem als sterfelijk mens zouden zien. Wie zou in een Jezus geloven die echt dood is?